این پیشرفت در سال 2005 برابر با 34 درصد بود که در سال 2014 به 61 درصد رسید و امروزه به 77 درصد رسیده است. تولیدکنندگان تراکتور امیدوارندکه نیمی از تراکتورهای تولیدی خود را از این طریق به کشورهای در حال توسعه بفروشند. به این طریق آسیا 40 درصد بازار جهانی تراکتور را خواهد داشت. تنها چند هولدینگ معظم؛ بخش بزرگی از بازار بین‌المللی امروز را بین خود تقسیم کرده‌اند. شرکت آمریکایی دییر(DEER) در مقام سردمدار است. شرکت هلندی (CNH) متعلق به ایمپریوم، با داشتن 12 برند معروف، که مهمترین آنها عبارت اند از: نیوهلند؛ استپر؛ ماگیروس و ادوکو در مقام دوم و هولدینگ آمریکایی (AGCO) در مقام سوم قرار دارد که با چند هولدینگ دیگر مجموعاً 51 درصد بازار جهانی را در اختیار دارند.
نهادمندسازی بازار لیزینگ مکانیزاسیون کشاورزی در ایران؛ از طریق تأسیس «شرکت لیزینگ ماشین‌آلات کشاورزی ایران» به‌عنوان یک ضرورت تاریخی، گام مؤثری در توسعه آتی مکانیزاسیون کشاورزی کشور خواهد بود. در این خصوص، می‌توانیم به کمک قانون تنظیم بازار غیرمتشکل پولی مصوب 22/10/1383 و با ایجاد بسترهای حقوقی و قانونی لازم، و تصمیم‌گیران مربوطه و نیز ضمانت‌های اجرایی کافی برای ایفای تعهدات؛ تأمین مالی از طریق منابع داخلی، آورده سهامداران حقیقی و حقوقی، تخصیص بودجه‌های دولتی در قالب وجوه اداره شده (عاملیت وجوه اداره شده) و اعتبارات ویژه از محل صندوق ذخیره ارزی برای افزایش ضریب مکانیزاسیون کشاورزی؛ می‌توان گام‌های محکمی برای توسعه «بازار سرمایه‌گذاری اموال‌محور» از طریق نهاد مالی «شرکت لیزینگ ماشین‌آلات کشاورزی ایران» برداشت.
براساس آموزه‌های (IFC)، انجمن‌های جهانی لیزینگ، لیزیوروپ، سالنامه آماری لیزینگ، گروه وایت کلارک، (ELFA)؛ لیزینگ مالی و عملیاتی؛ رویکرد اجاره‌داری و اجاره‌دهی داشته و بدون جذب سپرده به تأمین مالی و ارائه خدمات اعتباری در کنار تنوع بخشی به ابزارهای مدرن تأمین مالی با تکیه بر بازار بدهی و ابزارهای بازار سرمایه و جداسازی فعالیت‌های بانکی از فعالیت‌های دیگر به تأمین مالی تجهیزات و دارایی‌ها، می‌پردازد. تراکتورسازی آلمانی دویتس فار، فندت(Fendt) ، مسی فرگوسن (شرکت AGCO)، شرکت تراکتورسازی کیس آی اچ و جان دیر (JOHN DEERE) و نیو هالند (NEW HOLLAND) قریب به 40 سال است که با استفاده از ابزار لیزینگ ضریب نفوذ و سهم بازاری خویش را در آفریقا، خاورمیانه، استرالیا و اخیرا اوراسیا به شدت توسعه داده‌اند.
شکل‌گیری این بازار متأثر از شرایط اقتصاد کلان کشور و سندرم تأمین مالی ناکافی بهره‌برداران کشاورزی توسط بانک‌ها، کاهش قدرت خرید کالاهای سرمایه‌ای مثل ادوات مکانیزه به‌زراعی، افزایش تقاضا برای تولید ادوات نیمه سنگین و دنباله بندها و چالش‌های عدیده واردات کمباین‌ها، میل شرکت‌های داخلی برای فروش اقساطی (پرداخت یک قسطی، پرداخت با اقساط ادواری، یا ترکیبی از دو روش) نوآوری و توجه به تأمین مالی بخصوص تأمین مالی خارج از ترازنامه به‌عنوان موتور محرک فروش آنلاین، همچنین، لزوم ورود بانک‌های خصوصی و اصولاً بخش خصوصی به عرصه فعالیت‌های لیزینگ در کشاورزی نشأت می‌گیرد.
در واقع، قرارداد اجاره مالی (Lease Contract)؛ توافقی قراردادی است که به یک طرف (مستاجر) اجازه می‌دهد از دارایی تحت مالکیت شرکت لیزینگ یا موجر (Lessor) در ازای پرداخت اقساط ادواری معین استفاده کند. کلیت پرداخت‌های ادواری ناظر بر بهای تمام شده خرید دارایی که موجرمتحمل شده بعلاوه سود مالی و سود ناویژه را پوشش می‌دهد.
تأسیس این شخصیت حقوقی بواسطه عقود رایج فروش اقساطی، اجاره به شرط تملیک و خرید دِین می‌تواند به برنامه‌ریزی فروش لیزینگی برای پاسخگویی به نیازها و کمبودهای واقعی بهره‌برداران کشاورزی بویژه در گروه مکانیزاسیون با قیمت بالا تراکتور در اولویت اول و پس از آن کمباین و فناوری‌های با قیمت متوسط مثل دستگاه‌های بسته‌بندی علوفه، بذرپاش و چاپر حتی فناوری‌های با قیمت پایین مانند گاوآهن، دیسک و زیرشکن کمک شایانی نموده و با «لیز کردن» انواع نوآوری‌های ماشین‌های کشاورزی مورد تقاضا (اعم از نو یا دست دوم)، می‌توان با تفکیک مالکیت از حق استفاده از دارایی، امکان عقد قراردادهای برد-برد (3 تا 5 ساله) جهت واگذاری منافع دارایی در قبال دریافت وجه (اقساط اجاره) را فراهم کرد و بر جذابیت‌هایی مثل قیمت پایین‌تر محصولات لیزینگ، سرعت ارائه خدمات، دوره اجاره مطلوب کشاورزان، نرخ بهره قابل تحمل، وثیقه‌های انفرادی، اولویت فناوری تولید داخل و بازپرداخت سالانه اقساط، تمرکز یافت.
مشارکت یارانه‌ای دولت بواسطه پیشبرد ابزارهای مدرن در نظام واسطه‌گری مالی در ارتباط با مابه التفاوت نرخ بهره مورد تقاضای شرکت‌های لیزینگ و بهره‌برداران کشاورزی می‌تواند به فرآیند شکل‌گیری این صنعت در بخش کشاورزی و در نهایت تحریک تقاضای مؤثر کشاورزان برای این فناوری‌ها به منظور نوسازی ناوگان مکانیزاسیون، صنعت حمل و نقل کشاورزی اعم از کامیونت یخچال‌دار، شرکت هواپیمایی تخصصی (کارگو) و خدمات کشتیرانی ویژه کشاورزی کمک نماید. حتی در طول حیات تکاملی خویش این شرکت قادر است تا تمرکز خود را از لیزینگ محض و خرید و فروش اقساطی به سرمایه‌گذاری در مجموعه‌ای گسترده‌تر از ابزارهای سرمایه‌گذاری در بحش کشاورزی معطوف سازد.
در مقام مقایسه با تخفیفات در قیمت فروش کارخانجات تراکتورسازی، لیزینگ مناسب‌ترین ابزار برای ایجاد مشوق‌های مالی جهت خرید ماشین‌آلات کشاورزی و تبدیل تقاضای بالقوه به بالفعل به شمار می‌رود. مهمترین مزیت خرید خودرو به روش لیزینگ برای زارعان متوسط و خرده‌پا آن است که این روش، عملاً اقتصادی‌تر از روش خرید نقدی یا با استفاده از اقساط بانکی است. برای شرکت‌های لیزینگ این امکان وجود دارد که در قالب اعتبارات اسنادی مدت‌دار از فروشندگان این تجهیزات با نرخ‌های سود مناسب اعتبار بگیرند و لیزینگ تجهیزات کشاورزی را توسعه دهند. گستره فعالیت لیزینگ، معطوف به همه گروه‌های هدف تولیدی در کشاورزی ایران؛ اعم از خانوار زراعی بهره‌بردار، شرکت‌های تعاونی تولید، سهامی زراعی‌ها، کشت و صنعت‌های خصوصی و حتی بنگاه‌های اقتصادی نهادهای حاکمیتی مانند شرکت‌های کشاورزی بنیاد مستضعفان، ستاد اجرایی فرمان حضرت امام(ره)، هولدینگ‌های کشاورزی بنیاد شهید و کمیته امداد امام را در بر می‌گیرد. تأمین مالی شرکت‌های لیزینگ را می‌توان در قالب قراردادهای عاملیت با تولیدکنندگان داخلی یا گشایش اعتبار اسنادی مدت‌دار برای فروشندگان خارجی انجام داد. براین اساس؛ حجم بازار لیزینگ مکانیزاسیون کشاورزی در ایران، بازاری جذاب، قابل توجه و گسترده است. در عمده کشورهای اروپایی، شرکت‌های لیزینگ به‌عنوان کانال‌های توزیع ماشین‌آلات کشاورزی و خدمات مالی می‌توانند در قالب قراردادهای عاملیت به تحقق برنامه بانک‌ها در اعطای تسهیلات به مکانیزاسیون زراعی و نشر نوآورهای مدرن اینترنت اشیا و توسعه پهبادها و سنسورهای چندمنظوره کمک کنند. حتی در مورد کمباین‌های پیشرفته امکان لیزینگ سندیکایی با بانک‌ها و شرکت‌های لیزینگ خارجی هم وجود دارد. از سوی دیگر در فراگردلیزینگ به‌دلیل عدم تزریق مستقیم وجوه به بازار از ورود مستقیم منابعی که به صورت تسهیلات واگذار می‌شود، و تأثیرات تورمی دارد؛ خبری نیست.
لیزینگ ماهیتاً دارای خاصیت ضد تورمی است. لیزینگ، از یک‌سو به چرخه تولید و افزایش حجم تولید ادوات و ماشین‌آلات کشاورزی کمک کرده و در نتیجه، سطح تولید داخلی را به سمت خوداتکایی ملی بالا می‌برد و از سوی دیگر، از طریق واگذاری تسهیلات برای خرید دنباله بندها و ادوات ساخت داخل و ایجاد اشتغال و افزایش عرضه ماشین‌آلات موردنیاز جامعه کشاورزی، به‌عنوان یک اهرم ضدتورمی عمل می‌کند. نتایج تحقیقات متعددی در کره جنوبی، آمریکا، استرالیا و فرانسه نشان داده که هزینه‌های جانبی شرکت‌های لیزینگ ماشین‌آلات دامی-زراعی شامل نرخ کارمزد، حق‌الزحمه کارشناسی، هزینه بیمه اعتباری و هزینه وثایق؛ تأثیرات به‌سزایی بر میزان حجم تقاضای مؤثر در جامعه کشاورزان دارد. البته مدت اجاره با مبلغ اقساط رابطه معکوس دارد و باعث افزایش تقاضا برای لیزینگ خواهد شد. سرعت در ارائه خدمات که ناشی از ارتباط نزدیکتر با کشاورزان و بوروکراسی کمتر شرکت‌های لیزینگ است، یکی از عوامل مؤثر برتحریک تقاضا برای لیزینگ کشاورزی در جامعه روستایی خواهد بود. بی‌تردید، اگر در کنار شرکت‌های صنعتی تولید ماشین‌آلات و ادوات مکانیزاسیون کشاورزی در ایران یک لیزینگ تخصصی کشاورزی قرار گیرد. می‌تواند با کنشگری در بازار؛ محصولات این شرکت‌ها را با روانی بیشتری به فروش برساند، و با مبلغی بسیار ناچیزتر از آنچه اکنون هزینه می‌شود، فعالیت‌های این شرکت‌ها در اکوسیستم کسب و کار مکانیزاسیون کشاورزی پایدار شده و در چاله کاهش نقدینگی و افت تولید فرو نخواهد رفت.
ثبت دیدگاه