پژوهش‌ها علت این موضوع را جاماندگی قافله کشاورزی در این وادی را بیشتر به ویژگی‌های غالب اجتماعی فرهنگی مستقر در خاستگاه اصلی این رشته فعالیت‌ها یعنی سکونتگاه‌های روستایی و وجود خرده نظامات دهقانی، مرتبط دانسته اما سیر تحول ناگزیر بخش کشاورزی و جوامع روستایی در کنار انباشت مطالبات و الزامات توسعه پایدار، دیر یا زود به رخداد چنین روندهایی دامن زده است.
نتیجه تلاش‌ها برای پاسخگویی به مطالبات و استیفای حقوق و منافع اجتماعی و اقتصادی جامعه میلیونی کشاورزان با طیف گسترده‌ای از مشاغل حلقه‌های مختلف زنجیره‌های تأمین و تولید بخش کشاورزی، برای ایجاد تشکیلاتی مردم نهاد و همسو با برنامه‌های توسعه پایدار بخش کشاورزی، در سال ۱۳۸۰ به موجب یکی از مفاد قانون نظام مهندسی کشاورزی کشور، محقق و زمینه لازم برای تشکیل نظام صنفی کشاورزی فراهم شد. بدین ترتیب با تشکیل نظام صنفی کشاورزی، این نظام در سال 1391 دارای ساختار در سطح شهرستان، استان و ملی گردید. این نهاد اجتماعی، غیرانتفاعی، غیرسیاسی و غیردولتی بعنوان یک نهاد عمومی و فراگیر در بخش کشاورزی، از بطن جامعه کشاورزان کشور شکل گرفته و بر پایه مدیریت آنان استوار است و خود کشاورزان بطور مستقیم هم در تشکیل و هم در ارکان مدیریتی آن حضور دارند.
نظام صنفی کشاورزی دارای سه گروه ذی‌نفعان شامل تولیدکنندگان بخش کشاورزی، مصرف‌کنندگان محصولات بخش کشاورزی و دولت یا حاکمیت در جهت تعامل با آن برای تحقق اهداف و سیاست‌های بخش کشاورزی است. هویت بخشی به مشاغل و شاغلان بخش کشاورزی از طریق صدور پروانه فعالیت صنفی و بهره مندی از مزایای قانونی آن، پیگیری مطالبات قانونی شاغلین بخش کشاورزی در مراجع قانون گذار و تصمیم گیر، تسهیلگری در بهبود شرایط تولید تا بازار و تعیین نرخ محصولات و خدمات کشاورزی از وظایف و کارکردهای این ساختار است.
ضرورت شکل‌گیری نظام صنفی در بخش کشاورزی ناشی از آن بوده است که کشاورزان، نیازمند هویتی قانونی و رسمی برای پیگیری مطالبات در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی برای نقش آفرینی و تأثیر‌گذاری بر تصمیم گیری‌ها و تصمیم سازی‌ها در برقراری تعامل بین کشاورزان با دولت می‌باشند.
از جمله اثربخشی های حضور این ساختار در بخش کشاورزی در طول یک دهه فعالیت می توان به این موارد اشاره کرد: استقرار نظام صنفی کشاورزی در ۴۲۰ شهرستان و ۳۲ استان و منطقه، عضویت بیش از 1/200/000 نفر از کشاورزان در نظام صنفی کشاورزی، صدور بیش از 1/000/000 فقره پروانه فعالیت صنفی به‌عنوان مدرک هویت شغلی کشاورزان، تعامل و پیگیری‌های مستمر نظام‌های صنفی کشاورزی با نمایندگان مجلس شورای اسلامی برای حل مسائل کشاورزان مناطق کشور، حضور بعنوان نمایندگان کشاورزان در شورای قیمت گذاری محصولات اساسی کشاورزی با حضور وزیر جهادکشاورزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی و رئیس سازمان برنامه و بودجه، عضویت در شورای اصلاح قانون تضمینی خرید محصولات، اثرگذاری مستقیم در تصویب قانون تمرکز وظایف و اختیارات مربوط به بخش کشاورزی(انتزاع) و ابقای قانون معافیت مالیاتی بخش کشاورزی و معافیت بیمه کارفرمایی، پیگیری امکان ارائه پروانه فعالیت به عنوان سند معتبر شغلی در مراجع قضایی و بانکی، اصلاح تعرفه‌های انرژی برای کشاورزان در تعامل با وزارت نیرو و … .
یکی از اثرات تشکیل نظام صنفی کشاورزی به عنوان یک نهاد اجتماعی و صنفی، توجه به موضوع شناسایی، احصا، استانداردسازی و کدگذاری مشاغل بخش کشاورزی و منابع طبیعی در تمامی حوزهای مرتبط در راستای هویت بخشی به فعالیت اقتصادی کشاورزان و رسمیت یافتن شغل کشاورزی در مجموعه اصناف کشور بوده است. همسو با سیاست‌ها و برنامه‌های دولت در جهت نظم بخشی به شاغلان و فعالیت‌های اقتصادی بخش کشاورزی و منطبق با آیین نامه اجرایی نظام صنفی کارهای کشاورزی و منابع طبیعی مصوب هیات وزیران، تاکنون ۶۲۷ عنوان شغل و فعالیت اقتصادی در حوزه کشاورزی و زیر بخش‌های آن بر اساس الگوهای بین المللی مشاغل، شناسایی و کدگذاری شده است.این تعداد از فعالیت‌های اقتصادی در زیر بخش‌های هفت گانه زراعت، باغبانی، دامپروری، طیور و ماکیان، شیلات، منابع طبیعی و بخش خدمات و صنایع تبدیلی، شناسایی و کدگذاری گردیده است که بر مبنای آن‌ها صدور پروانه کسب کشاورزی توسط اتحادیه‌های صنفی کشاورزی در ساختار جدید نظام صنفی کشاورزی منطبق با ساختار نظام صنفی کشور انجام می‌گیرد.
نظام صنفی کشاورزی به منظور برنامه‌ریزی، سازماندهی و مدیریت درون بخشی کشاورزان، اقدامات و فعالیت‌هایی را برای سازماندهی، ساماندهی و دفاع از حقوق صنفی کشاورزان به انجام می‌رساند تا بتواند ضمن بهبود کمی و کیفی وضعیت زندگی آنان در جهت توسعه پایدار کشاورزی و در راستای اجرای سیاست‌های کلان دولت در بخش کشاورزی تأثیرگذار باشد. این ساختار بر اساس قواعد و مقرراتی که مصوب عالی‌ترین مراجع تصمیم گیری است و با انتخاب نمایندگانی از بطن جامعه کشاورزی که آشنا به مسائل و مشکلات آن باشند نسبت به انجام وظایف خود اقدام می‌کند. تقویت و ارتقای جایگاه کشاورزان در نظام برنامه ریزی، تصمیم گیری بخش کشاورزی، هدف کلان تشکیل ساختار نظام صنفی کشاورزی است.
ثبت دیدگاه