لزوم افزایش کاربرد انرژی هستهای در بخش کشاورزی
افزایش روزافزون جمعیت و کمبود مواد غذایی در دنیا موجب توجه دانشمندان به ازدیاد محصولات کشاورزی و همچنین بهبود کیفیت آنها گردیده است. در این راستا مواد رادیواکتیو به کمک بررسیهای کشاورزی شتافته و انقلاب عظیمی در کشاورزی به وجود آوردند به طوری که عناصر رادیواکتیو در اکثر رشتههای کشاورزی از جمله مدیریت آب و خاک و تغذیه گیاهی، اصلاح نباتات و ژنتیک، دامپروری، کنترل آفات، صنایع غذایی و محیط زیست مورد استفاده قرار گرفتهاند. در سالهای اخیر با پیشرفت دانش و فنون هستهای و کاربرد این تکنیکها، انقلابی در کشاورزی ایجاد شده است.
استفاده از پرتودهی محصولات کشاورزی به عنوان یک روش بیخطر استریلیزه کردن در اکثر کشورهای جهان متداول شده است. در رابطه با کنترل آفات از طریق پرتودهی و عقیم نمودن حشرات نیز گامهای بسیار مثبتی در نقاط مختلف دنیا برداشته شده است. تاکنون ۱۶ سایت پرتودهی در کشور راهاندازی شده است. تکنیکهای هستهای در کنار سایر روشها میتوانند به عنوان وسیله کمکی در حل مؤثر و سریع بسیاری از مسائل کشاورزی مورد بهرهبرداری قرار گیرند.
با پرتودهی بذرها میتوان آنها را در برابر آب و خاک شور و مناطق سرد مقاوم کرد و از این طریق در مناطق کویری هم میتوان گیاهان مقاوم را کاشت و بارور کرد. در این روش با استفاده از پرتودهی گاما، صفات مقاومت به شوری یا سرما ایجاد میشود. این تحقیقات هم اکنون روی گندم، دانه روغنی کلزا و برنج در حال انجام است.
با استفاده از روش پرتوتابی گاما به بذر مرکبات یا میوههای هستهدار میتوان با اصلاح ژنتیک، میوههای با هسته کوچک یا بیهسته تولید کرد که علاوه بر خوش خوراک بودن میتواند در جذب بازارهای بینالمللی و ارتقای کیفیت محصول مرکبات و میوههای هستهدار موثر باشد. با استفاده از پرتودهی گاما و افزایش عمر ماندگاری محصولات باغی به ویژه مرکبات، میتوان ضایعات میوه را کاهش داد و زمان بیشتری برای بازاریابی و صادرات این محصولات به بازارهای بین المللی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان فراهم کرد.
امروزه در جهان به بهداشت محصولات غذایی اهمیت زیادی میدهند. برای افزایش سلامت محصولات کشاورزی و کاهش مصرف سم و کود شیمیایی میتوان از فناوری پرتودهی هستهای برای آفتزدایی از محصولات بدون استفاده از انواع سموم و کودهای شیمیایی بهره برد. تولید گونههایی از محصولات غذایی با حاصلخیزی بیشتر به منظور افزایش عملکرد محصول در واحد سطح و استفاده بهینه از منابع آب و خاک یکی دیگر از مهمترین کاربردهای انرژی هستهای است.
ضرورت دستیابی به دانش و فناوری هستهای در ایران با توجه به افزایش جمعیت و نیازهای غذایی کشور و کاهش سرانه منابع آبی و فرسایش خاک امروزه یک ضرورت است. با بکارگیری فناوریهای نوین و در رأس آنها فناوری هستهای، میتوان با استفاده بهینه از منابع موجود، مسیر تأمین امنیت غذایی را برای جامعه امروز و نسل آینده هموار کرد و کشور را در زمینه تولید محصولات کشاورزی به ویژه محصولات استراتژیک به خودکفایی رساند.
امروزه دستیابی به دانش هستهای کاربردی و فراگیر در بخش کشاورزی یک انتخاب لوکس و تشریفاتی یا محتاج دستور و اوامر بیگانگان نیست بلکه یک ضرورت است و باید مسیر تحولات و پیشرفت دانشمندان جوان وطن را پاس بداریم و آن را هموار و از آنها حمایت کنیم. در این راه وزارت جهاد کشاورزی با اولویتدار کردن و بگارگیری گسترده این دانش نوین، میتواند نقشی بسیار مهم و مؤثر برای توسعه آن ایفاء نماید.
