وی افزود: همچنین این محصول در سازمان میادین میوه و تره‌بار به دلیل عرضه مستقیم، با ۲۰ درصد تخفیف عرضه خواهد شد.

وی ادامه داد: ما باید بتوانیم قابلیت‌های دیگر مصرف تون‌ماهیان را به جز کنسرو داشته باشیم و به ارزان‌سازی و سهم سفره از آبزیان نیز کمک کنیم که در این راستا وزارت جهادکشاورزی، وزارت صمت و بهره‌برداران بخش خصوصی متولیان این امر محسوب می‌شوند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با تأکید بر این که باید از صید تا سفره را برای افزایش توسعه مصرف آبزیان در کشور رصد کنیم، بیان داشت: یکی دیگر از مواردی که در دستور کار قرار گرفته این است که باید شرایط تازه‌خوری تون‌ماهی را در کشور فراهم کنیم.

وی اذعان داشت: به همین منظور استفاده از فنّاور‌های نوین که برخی کشور‌ها مثل ژاپن در آن پیشرو هستند در دستور کار قرار گرفته و با سازمان یونیدو برای انتقال تنکولوژی‌های نوین از صید تا فرآوری وارد مذاکره شده‌ایم.

حسینی با اشاره به این که همچنین در نظر داریم با استفاده با تکنولوژی‌های داخلی برای عبور از روش صید گیلنت به لانگ لاین اقدام کنیم، گفت: سال گذشته نیز شاهد انتقال مناسب آبزیان از دریا به خشکی توسط کشتی پشتیبان که برای نخستین بار توسط متخصصان ایران به آب‌اندازی شد، بودیم.

وی با تأکید بر این که موضوع زنجیره ارزش تون‌ماهیان بسیار حائز اهمیت است، گفت: در حال حاضر تولید تون‌ماهیان کشور ۲۸۲ تن است که بخش اعظم آن در قالب کنسرو به بازار عرضه می‌شود، در نظر داریم در فاز نخست ۱۰ درصد از این میزان را به صورت تازه وارد سفره‌های ایرانیان کنیم و در فاز‌های بعدی این رقم را به ۵۰ درصد برسانیم.

رییس سازمان شیلات ایران بیان کرد: از آنجا که در حال حاضر ۹۶ هزار تُن‌ ماهیان، تون ماهی صید شده از گونه گیدر است، بنابراین می‌توانیم به راحتی به اهداف در نظر گرفته شده تحقق بخشیم.

وی در خاتمه در خصوص برنامه‌های این سازمان برای ارزان‌سازی قیمت کنسرو تون ماهی نیز گفت: با افزایش واردات و ایجاد تعادل بین صید و واردات، امیدواریم در سال آینده شاهد کاهش قیمت کنسرو تون ماهی و جلوگیری از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها باشیم.

سیدحسین حسینی افزود: رتبه ایران در پایبندی به مدیریت صید و عبور از برداشت کمی به سمت کیفی از ۵۳ به ۷۳ درصد رسیده است و برطبق نظر دبیر کمیسیون IOTC  کشورمان به عنوان الگویی موثر در بین کشورهای عضو معرفی شده است.

وی از افزایش تعداد زیستگاه‌های مصنوعی طی ۴۰ سال اخیر خبر داد و گفت: در این مدت ۱۰ هزار زیستگاه مصنوعی برای بهره‌وری بیشتر از دریاها وجود داشت در حالی که در یک ساله اخیر ۵ هزار زیستگاه به این تعداد افزوده شد و در برنامه داریم تا پایان برنامه هفتم توسعه به عدد ۴۰ هزار زیستگاه برسیم.

حسینی به وجود ذخایر فانوس ماهیان در آب‌های عمیق که حدود ۲.۳ میلیون تن برآورد شده است، اشاره و تصریح کرد: در دنیا از ۹۲ میلیون تن صید، ۱۹ میلیون تن برداشت از آب‌های عمیق و به روش صید ترال انجام می‌شود و در کشور ما نیز این امکان برای تهیه پودر ماهی وجود دارد.

وی از برنامه‌ریزی سازمان شیلات ایران برای ورود ۱۲۵ هزار تن از ماهیان ریزی که در سبد صید وجود دارد برای تبدیل آنها به غذاهای آماده و ارزان به سفره مردم خبر داد و گفت: ماهیانی که قابلیت خوراک انسانی ندارند نیز تبدیل به پودر ماهی خواهند شد.

حسینی ادامه داد: وجود۲۲۰ نقطه تلاقی، ۱۲۰ اسکله تخلیه آبزیان و ۳۸ موج‌شکن مردمی که قابلیت تبدیل شدن به سایت‌های پشتیبان پرورش ماهی در قفس را دارند، از دیگر پتانسیل‌های سازمان شیلات است.

افزایش ۱۰۸ هزار تنی به تولیدات شیلاتی با احداث پنج شهر ساحلی

رییس سازمان شیلات ایران ادامه داد: معرفی پنج شهر ساحلی با محوریت شیلات از سوی وزارت جهاد کشاورزی برای بالا بردن تولیدات شیلاتی پیشنهاد شده است، که با راه‌اندازی آن ۱۰۸ هزار تن به تولیدات شیلاتی خواهد افزود.

وی همچنین گفت: در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری در توسعه دریامحور، جلسات بسیاری برگزار شده است و برنامه‌ریزی‌هایی در این راستا در دستور کار است.

حسینی در سازمان شیلات، دستیابی در تولید تخم تمام ماده و تریپلوئید ماهی قزل‌آلا با کمک شرکت‌های دانش‌بنیان که باعث شد در سال گذشته ۷۰ درصد نیاز کشور محقق شود را یکی از مسیرهای خوداتکایی در این حوزه برشمرد و تاکید کرد: دو شرکت تولید کننده، موفق به صادرات تخم تمام ماده و تریپلوئید ماهی قزل‌آلا به کشورهای تاجیکستان، ارمنستان و ازبکستان شدند.

حسینی همچنین گفت: تعداد قفس‌ها با رشد ۴ برابری از ۱۳۳ به ۲۵۶ قفس رسیده است و در زمینه تجهیزات قفس نیز تا حد زیادی خودکفا هستیم.

وی ادامه داد: در زمینه خوراک آبزیان، علاوه بر تامین نیاز داخل، جزو صادر کنندگان هستیم و در حوزه میگو نیز تنها یک درصد مواد اولیه خوراک وارد می‌شود و ۹۹ درصد آن تولید در داخل کشور است.

حسینی، تولید بچه‌ماهی را پاشنه آشیل تولید برشمرد و افزود: شش مرکز تکثیر ماهیان دریایی ۲۳۰۰ مولد پرورش داده و در این بخش به سمت خودکفایی در حرکت هستیم.

وی استفاده از دانش شرکت‌های دانش‌بنیان در تولید ادوات نانوحباب که منجر به افزایش ۲.۵ برابری تولید می‌شود را نقطه عطفی در تولید برشمرد و گفت: به دنبال ورود بیشتر دانش به حوزه شیلات هستیم.

حسینی درباره ساختار تشکیلاتی و سطح ادارات شیلاتی در کشور تصریح کرد: ۱۱ اداره شیلاتی در زیرمجموعه وزارت جهاد کشاورزی سطح کشور وجود دارد که برخی از آنها پتانسیل تبدیل شدن به اداره کل را دارند، اما فقر نیروی انسانی و کمبود نیروهای متخصص وجود دارد که با برگزاری دوره‌های آموزشی تلاش می‌شود، جذب نیرو اتفاق بیفتد.

وی از افزایش سرمایه‌گذاری در رشته شیلات و آبزیان خبر داد و گفت: مطابق راهنمای سرمایه‌گذاری که در سایت سازمان شیلات موجود است، حجم سرمایه‌گذاری به ۱۱ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان رسید و امسال حجم سرمایه‌ها به ۱۵ هزار میلیارد تومان خواهد رسید که این امر نشان از وجود ظرفیت‌ها در حوزه آبزی‌پروری دارد.

ایجاد بازارهای تخصصی راه ورود آبزیان به سفره‌های مردم          

رییس سازمان شیلات ایران، ارزان‌سازی و افزایش فرهنگ آبزی مصرفی را از مهمترین برنامه‌های محوری سازمان شیلات ایران برشمرد و ادامه داد: با ایجاد بازارهای تخصصی و حذف واسطه‌ها تلاش می‌کنیم با کاهش قیمت آبزیان و عرضه محصولات ارزان‌تر، راه ورود آبزیان را به سفره های مردم باز کنیم.

وی تولید غذاهای فراوری شده همچون کوبیده، قیمه و قورمه سبزی تهیه شده از آبزیان را یکی از مدل‌های ارزان‌سازی برشمرد و ادامه داد: رسانه‌های ارتباط جمعی همچون تلوزیون با تولید برنامه‌هایی در حوزه فرهنگ آبزی مصرفی، می‌توانند نقش موثری در این زمینه ایفا کنند.

حسینی درباره حمایت سازمان از صیادان گفت: مطابق دستور مقام عالی وزارت، برای سرمایه‌گذاران، تولید کنندگان و بهره‌برداران این بخش فرش قرمز پهن می‌کنیم و تمام قد در حوزه صدور مجوزها و حل مشکلات، تلاش خواهیم کرد.

بر اساس این گزارش ارزش صادرات آبزیان کشور در هشت ماهه سال جاری با ۶ درصد رشد نسبت به مدت مشابه گذشته از ۲۲۱ به ۲۳۴ میلیون دلار رسید .

همچنین از نظر وزنی طی هشت ماهه سال جاری صادرات انواع آبزیان با افزایش ۱۴ درصدی نسبت به مدت مشابه گذشته از ۱۱۶ به ۱۳۲ هزار تن رسید .

در این مدت خوراک آبزیان با ۴۳.۱۰۷ تن بیشترین، میگو با ۱۹.۱۸۷، یال اسبی با ۱۹۶۰۰ تن، ماهی کپور با ۱۰۴۶۷ و قزل‌آلا با ۹۴۸۸ تن در رده‌های بعدی محصولات صادراتی قرار دارند.

لازم به ذکر است بر این اساس ۷۰ درصد صادرات محصولات شیلاتی ایران به چهار کشور عراق (۳۹ هزار تن)، چین (۲۲ هزار تن)، امارات (۲۱ هزار تن ) و روسیه (۱۰ هزار تن) انجام شد.

مطابق آمار میزان واردات محصولات شیلاتی به کشور در هشت ماهه سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۲ هزار تن و به ارزش ۴۰ میلیون دلار است.

همچنین واردات محصولات شیلاتی از لحاظ وزنی رشدی نزدیک به صفر درصد و از لحاظ ارزشی یک درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته است .

لازم به ذکر است؛ ۸۹ درصد سهم واردات متعلق به تون ماهیان است که هشت درصد از نظر وزنی نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد داشته است.

رضا عباس‌پور نادری افزود: براساس رایزنی‌های انجام شده میهمانانی از برخی کشورهای سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله کمیسیون تون ماهیان اقیانوس هند(iotc )  در همایش حضور خواهند داشت .

دبیر کمیته علمی همایش ماهیگیری مسئولانه با تأکید بر ارزش افزوده تون ماهیان با تأکید بر ارزش افزوده تون ماهیان در ادامه گفت: این همایش با محورهای مدیریت صید، پژوهش، فناوری، ترویج، فرآوری، بازار و صادرات برگزار خواهد شد .

عباسپور نادری افزود: با توجه به ضرورت موضوعی و مباحث قابل ارائه در این همایش، مقالات به دو شکل سخنرانی و پوستری ارائه خواهد شد.

وی ادامه داد: شش مقاله به صورت سخنرانی و ۵ مقاله به صورت پوستر ارائه می‌شود و چند سخنران کلیدی در سطح ملی و بین‌المللی در این همایش به ارائه سخنرانی خواهند پرداخت.

نادری اظهار امیدواری کرد که برگزاری این همایش منجر به شناسایی و احصای مسایل و مشکلات اصلی در حوزه ارتقای ارزش افزوده و بهره‌وری بیشتر محصول تون ماهیان شده و علاوه بر آن با جلب همکاری مشارکت و مساعدت دستگاه‌های متولی نسبت به رفع موانع احتمالی اقدام شود.

وی تاکید کرد: برگزاری این همایش همچنین فرصتی را برای ارزش افزوده بیشتر در زمینه ذخایر تون ماهیان کشور جمهوری اسلامی ایران که به عنوان یکی از پتانسیل‌های بسیار خوب در امر بهره‌وری تلقی می‌شود، فراهم خواهد آورد و علاوه بر آن با اقدامات انجام شده شاهد ایجاد فرصت‌هایی برای صادرات بخشی از محصول صید شده و تنوع در تولید محصولات با ارزش افزوده بیشتر و همچنین حضور در عرصه‌های تجارت جهانی تون ماهیان خواهیم بود.

نادری همچنین گفت: امیدواریم شرایط مناسبی در قالب تاب آوری صنایع تولید کنسرو ماهی تون فراهم شود.

وی از ظرفیت فعالیت‌های انجام شده توسط شرکت‌های دانش‌بنیان سخن گفت و افزود: از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه‌های صید، فرآوری، بازار و صادرات محصول استفاده خواهد شد.

مدیرکل دفتر مدیریت امور صید و صیادی سازمان شیلات ایران در ادامه درباره وضعیت تولید تون ماهیان در کشور گفت: ایران حجم قابل ملاحظه‌ای از ذخایر ماهیان سطح زی درشت را از حوزه صیدگاه‌های آب‌های ساحلی و صیدگاه‌های آب‌های دور اقیانوس هند برداشت می‌کند و بر اساس آمار رسمی سازمان شیلات در سال ۱۴۰۱ میزان صید سطح زیان درشت ۳۵۰ هزار تن بوده که بخش زیادی از آن شامل گونه‌های مختلف تون ماهیان و شبه تون ماهیان است.

نادری همچنین تصریح کرد: برخی از گونه‌ها مثل گیدر و گونه هوور مسقطی که جزو گونه‌های گرمسیری محسوب می‌شود حجم برداشتی بیش از ۱۰۰ هزار تن داشته اند.

لازم به ذکر است؛ کمیسیون تون ماهیان اقیانوس هند یکی از کمیسیون‌های ذیل سازمان فائو است که وظیفه مدیریت و بهره‌برداری از ذخایر تون‌ماهیان را در حوزه صیدگاهی اقیانوس هند انجام می‌دهد و مقر آن در سیشل است و ایران براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی به عنوان عضو کمیسیون رسمی آن محسوب می‌شود.

وی ادامه داد: گونه تیلاپیا به‌عنوان دومین گونه آبزی‌پروری در دنیا پس از کپور ماهیان قرار دارد و در سال 2020 بیش از 6 میلیون تن میزان تولیدات این‌گونه در سطح جهان برآورد شده است.

رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی تولیدکنندگان تیلاپیا افزود: در طی دهه‌های گذشته در کشور ایران به دلیل افزایش تنوع گونه‌های آبزی مورداستفاده در تأمین نیاز پروتئینی از یک‌سو و کاهش ذخایر ماهیان بومی خلیج‌فارس و دریای خزر از سوی دیگر معرفی گونه‌های غیربومی همچون قزل‌آلا و کپور ماهیان چینی در دستور کار قرارگرفته و پس از گذشت بیش از چهار دهه، جای خود را در سفره‌های مردم بازکرده‌اند.

رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی تولیدکنندگان تیلاپیا ادامه داد: از سال 87 ورود تحقیقاتی و آزمونه‌ای گونه تیلاپیا در مرکز تحقیقات آب‌های شور بافق آغاز و پتانسیل سنجی پرورش این‌گونه با استفاده از منابع آب زیرزمینی شور در مناطق کویری انجام شد. پس از دستیابی به نتایج مثبت و بیوتکنولوژی تولید بچه ماهی تک‌جنس و پرواربندی این‌گونه، برای معرفی گونه جدید آبزی پروی به سازمان شیلات معرفی شد اما متأسفانه در چند سال اخیر شاهد تبلیغات منفی و گسترده باهدف منع پرورش و مصرف این‌گونه در ایران بوده‌ایم.

وی ادامه داد: متأسفانه دراین‌ارتباط بسیاری از مسائل به علت عدم شفاف‌سازی، مبهم باقی‌مانده است. موضوع نگران‌کننده مطرح‌شده در مورد مصرف تیلاپیا، نسبت بالای امگا 6 به امگا سه در این‌گونه در قیاس با سایر گونه‌های آبزی است که گفته می‌شود سبب افزایش التهاب و آلزایمر می‌شود؛ اما این تمام واقعیت نیست.

واقعیت گوشت ماهی تیلاپیا چیست؟

فتاحی بیان کرد: پس از آنالیز ماده خشک گوشت این ماهی مشخص شد که میزان چربی آن حدود دو تا سه درصد ماه خشک است که نشان می‌دهد میزان اسید چرب بسیار کمی در گوشت این ماهی یافت می‌شود و در منابع مختلف از آن به‌عنوان منبع پروتئین کم‌چربی مفید ذکر شده است. پس نگرانی بزرگ عدم تعادل نسبت امگا 6 به امگا سه در این ماهی، رفع می‌شود.

وی بابیان اینکه امگا 6 عمدتاً مسئول تأمین انرژی بدن است، افزود: رایج‌ترین چربی امگا 6 اسید لینولئیک است که بدن می‌تواند آن را به چربی‌های امگا 6 طولانی‌تر مانند اسید آراشیدونیک (AA) تبدیل کند. سطوح بالایی از چربی‌های امگا ۶ در روغن‌های گیاهی تصفیه‌شده و روغن‌های نباتی وجود دارد. همچنین آجیل و مغزها نیز حاوی مقادیر قابل‌توجهی اسیدهای چرب امگا ۶ هستند.

فتاحی با اشاره به اینکه میزان دوز مجاز امگا ۶ در روز برای مردان ۱۷ گرم و برای زنان ۱۹ تا ۵۰ ساله ۱۲ گرم ذکرشده است، ادامه داد: با توجه به جایگاه استفاده از امگا 6 در تأمین احتیاجات غذایی بدن، می‌توان ماهی تیلاپیا را نیز به‌عنوان منبع هرچند ناچیز این اسید چرب بلندزنجیره به‌حساب آورد؛ اما قطعاً مقدار کم این اسید چرب در گوشت ماهی نمی‌تواند نگرانی جهت عدم تعادل امگا 6 و امگا 3 در بدن انسان ایجاد کند.

رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی تولیدکنندگان تیلاپیا یادآور شد: گزارش‌ها متعددی درزمینهٔ اثرات سوءاستفاده از تیلاپیا در جهت سلامت مغزی و بهره‌وری ضریب هوشی کودکان در ایران منتشر شده که متأسفانه برگرفته از قسمتی از گزارش نوشته‌شده در سایت healthline.COM بود که جا دارد جهت رفع برخی ابهامات به آن اشاره شود.

وی افزود: در این مقاله ذکرشده که کشور آمریکا به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکننده گوشت تیلاپیا در جهان شناخته می‌شود و سالانه بیش از 90 هزار تن واردات فیله تیلاپیا فقط از کشور چین به این کشور گزارش‌شده است. در این مقاله هم تیلاپیا به‌عنوان منبع پروتئین کم‌چرب مفید برای استفاده از مردم معرفی‌شده که به علت قیمت کم آن در مقایسه با سایر گونه‌های آبزیان مورد استقبال جوامع کم‌درآمد قرارگرفته است.

پرورش گوشت تیلاپیا در ایران اصولی و بهداشتی

فتاحی با اشاره به اثرات منفی ذکرشده در اثر استفاده از گوشت تیلاپیا در این مقاله، گفت: این اثرات به علت عدم اطمینان از منابع پرورش این‌گونه، کیفیت پایین آب و استفاده احتمالی از فضولات سایر جانوران به‌عنوان منابع غذایی ارزان‌قیمت در پرورش تیلاپیا در کشور چین بیان‌شده که سبب ایجاد افت شدید در کیفیت گوشت شده است. همچنین استفاده از گازهای کلر و مونواکسید و دی‌اکسید کربن طی رنگ دار کردن فیله (صورتی شدن گوشت ماهی) در طی فرآیند انجماد، سبب افزایش مسمومیت در مصرف‌کنندگان شد.

وی ادامه داد: از این‌رو پرورش مناسب تیلاپیا در آب‌های تمیز و استفاده از غذاهای شناور در آب (اکسترود) در پرورش آن می‌تواند سبب از بین رفتن این نکته منفی در استفاده از گوشت تیلاپیا در انسان شود. در ایران، تمام ماهیان پرورشی در استخرهای خاکی، با استفاده از ذخیره آب کشاورزی و یا استخرهای بتنی با سیستم مداربسته و گلخانه پرورش پیدا می‌کنند. همچنین استفاده از خوراک مخصوص کپور ماهیان تولیدشده در کارخانه‌ها تولید خوراک آبزیان، نگرانی در ارتباط با این موضوع را به‌طور کامل رفع می‌کند.

رئیس هیئت‌مدیره شرکت تعاونی تولیدکنندگان تیلاپیا با بیان اینکه گوشت این‌گونه چه در نژاد بلک (نیل) و چه نژاد رد (هیبرید تایلند و مالزی) سفیدرنگ است، گفت: جذب فلزات سنگین از آب ازجمله موارد منفی دیگر در استفاده از این‌گونه مطرح‌شده است که می‌تواند سبب عوارض کبد و کلیه و عدم تکامل نوزادان شود. جذب این فلزات از طریق آب است و با توجه به اینکه این‌گونه در ایران در آب‌های تمیز و در سیستم‌های پرورش مدرن تولید می‌شود، هیچ اثری از تجمع فلزات سنگین در این‌گونه مشاهده نشده است.

وی با تأکید بر پشتیبانی این ادعا توسط نتایج آزمایش‌های دامپزشکی، افزود: ماهی تیلاپیا نسبت به سایر منابع پروتئین در دسترس، درصد پروتئین بالایی داشته و چربی آن بسیار کم است و منبع پروتئین ایده آلی خصوصاً برای کسانی که رژیم غذایی دارند به‌حساب می‌آید. گوشت فیله خشک این ماهی حاوی بالای 88 درصد پروتئین است و درعین‌حال هر 100 گرم گوشت آن حدود 120 کیلوکالری انرژی دارد. به همین دلایل برای گروه‌هایی که نیاز به منابع پروتئین بالا دارند ازجمله زنان باردار، کودکان، سالخوردگان، ورزشکاران و کسانی که رژیم غذایی لاغری دارند توصیه می‌شود.

فتاحی ادامه داد: گوشت این ماهی سرشار از فسفر، سلنیوم، نیاسین ویتامین ب 6 و 12 منیزیم و پتاسیم است. با توجه به سند چشم‌انداز کشور و مباحث مربوط به امنیت غذایی و منابع آبی در اختیار، جهت بهره‌وری حداکثری از منابع آب‌های داخلی، تیلاپیا جهت ورود به صنعت تکثیر و پرورش آبزیان کشور در نواحی مرکزی به‌ویژه با استفاده از فناوری بایوفلاک و همچنین استفاده از دستگاه‌های مداربسته مناسب است.

وی به‌احتمال بروز مخاطراتی ازجمله فرار ماهی و یا انتقال آن به نواحی با ریسک بالا اشاره کرد و گفت: نگرانی‌هایی از بابت حضور تیلاپیا در انواع حوزه‌های آبریز کشور و مخازن پشت سدها وجود دارد که با توجه به جنبه‌های مثبت آن، باهدف حفظ محیط‌زیست، همکاری سازمان‌های مرتبط به‌منظور رعایت پرورش در مناطق محدود توصیه‌شده است و نقل‌وانتقال کنترل‌شده ماهیان زنده و یا صیدشده از طریق فنّاوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و ره‌گیری مزارع و بازار مبدأ و مقصد از اهمیت بسیاری برخوردار است.

وی درباره طرح ملی اصلاح نژاد، گفت: در سالیان گذشته، جمعیت‌های مختلفی از کپور معمولی با ویژگی‌های خاص برای تنوع بخشی به نیازهای بازار وارد کشور شده اند اما مطالعه دقیق و جامعی از آن‌ها با نمونه‌های بومی وجود نداشته است.

هوشمند افزود: از سال 1397 جمع آوری جمعیت‌هایی از کپور معمولی بومی ایران و خارج از کشور (چین و مجارستان) در بانک ژن زنده این پژوهشکده آغاز شد و پس از پنج سال پژوهش، شناسنامه ژنتیکی و فنوتیپی آن‌ها در زمینه رشد و تولید مثل به کمک محققان این پژوهشکده به دست آمد.

وی بهره‌گیری از جمعیتی که ضمن داشتن پتانسیل بالای رشد، سازگار به شرایط خوزستان باشد را برای معرفی به بخش خصوصی و جلوگیری از هدررفت سرمایه ضروری دانست و افزود: طرح‌های اصلاح‌ نژاد در همه جای دنیا زمانبر و پرهزینه هستند و تداوم آن‌ها منوط به حمایت کلان بخش خصوصی و دولتی است.

رئیس پژوهشکده آبزی پروری آب‌های جنوب کشور دیگر چالش پیش روی بخش تولید را بروز انواع بیماری‌های باکتریایی خواند و ادامه داد: تولید بذر واکسن دو گانه ویبروزیس-استرپتوکوکوزیس ماهیان دریایی و آئروموناسی ماهیان گرمابی یکی دیگر از دستاوردهای این پژوهشکده با همکاری موسسه تحقیقات سرم‌سازی رازی است که به زودی به مرحله تجاری‌سازی خواهند رسید و با پیشگیری از بروز بیماری ریسک تولید را کاهش خواهند داد.

هوشمند در این رابطه به نقش تنوع گونه‌ای در آبزی پروری اشاره کرد که در مواقع بروز بیماری می‌تواند منجر به انعطاف پذیری سبد تولید در بحران‌ها شود.

وی به مطالعات محققان پژوهشکده در زمینه دستیابی به زی فن تکثیر و پرورش سه گونه از کپور ماهیان هندی اشاره کرد و گفت: متاسفانه پرورش این گونه از کپور ماهیان با وجود انجام ارزیابی‌های ریسک و رد شدن از غربال سخت‌گیرانه آن، تاکنون موفق به کسب مجوز محیط زیست برای ورود به بخش تولید نشده است و بی‌شک حمایت دستگاه‌های متولی برای معرفی کپورماهیان هندی ضروری است.

رئیس پژوهشکده آبزی پروری آب‌های جنوب کشور بهره‌وری از منابع‌آبی را برای افزایش سهم تولید آبزی پروری مهم دانست و در این باره از یافته‌های پژوهشی درباره ارزیابی توان تولید و امکان سنجی آبزی پروری در دریاچه های پشت سد خبرداد.

هوشمند یکی دیگر از ملموس‌ترین نتایج پژوهش‌های کاربردی را تولید بچه ماهی از مولدین باس دریایی آسیایی خواند که مولدسازی آن در ایستگاه تحقیقات ماهیان دریایی این پژوهشکده به سرانجام رسیده و در سال گذشته به بخش خصوصی واگذار شده بود.

وی در ارتباط با ارائه دانش فنی تکثیر و پرورش ماهیان دریایی از سوی این پژوهشکده اعلام آمادگی کرد.

رییس سازمان شیلات ایران‏، اراضی مستعد پرورش میگو در استان هرمزگان را بالغ بر ۵۰ هزار هکتار برشمرد و با بیان این که از این میزان ۹ هزار هکتار در منطقه مهرگان شهرستان بندر لنگه قرار دارد، خاطرنشان کرد: در صورت سرمایه‌گذاری و راه‌اندازی این مجموعه، حدود ۶۰ هزار تن میگوی پرورشی به ظرفیت استان و کشور افزوده خواهد شد.

به گفته وی، در واقع تولید میگوی پرورشی در کشور ۲ برابر خواهد شد.

حسینی عنوان کرد: با توجه به صادراتی بودن میگوی پرورشی، در سال گذشته بیش از ۳۸ هزار تن میگو به ارزش ۱۸۰ میلیون دلار صادر شد که برای کشور ارزآوری بسیار مناسبی داشته است.

وی افزود: شیلات به عنوان یکی از پتانسیل‌های بسیار بالقوه هرمزگان است که می‌تواند به عنوان یک نقطه قوت برای ایجاد سرمایه‌گذاری پایدار در جهت توسعه اشتغال و رونق این استان و کشور بر روی آن تکیه کرد.

تولید آبزیان پرورشی راهی مطمئن برای افزایش ارزآوری است

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز در این بازدید، امکان سرمایه‌گذاری در زمینه تکثیر و پرورش ماهی در قفس، تکثیر و پرورش سایر آبزیان، امکان سرمایه‌گذاری در زمینه صنایع مختلف تبدیلی شیلات را از دیگر ظرفیت‌های شیلاتی خواند و گفت: در صورت حمایت و ورود سرمایه‌گذاران توانمند شاهد توسعه بیش از پیش این شهرستان در زمینه‌های شیلاتی خواهیم بود.

مسعود بارانی با اشاره به ظرفیت‌های مناسب استان در حوزه آبزی‌پروری و لزوم حمایت از توسعه صنعت شیلات با توجه به صادراتی بودن محصولات شیلاتی افزود: تولید آبزیان پرورشی راهی مطمئن برای افزایش ارزآوری در کنار تامین امنیت غذایی است.

وی وجود ظرفیت‌های پرورش میگو، مراکز تولید و تکثیر لارو میگو، امکانات صید صنعتی و همچنین قابلیت پرورش ماهیان در قفس (با شناسایی قابلیت تولید ۱۱۳هزار تن) از دیگر ظرفیت‌‌های مهم بخش شیلات استان است.

گفتنی است؛ مشاور وزیر و مدیرکل دفتر توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهاد کشاورزی، مدیرعامل شرکت هواپیمایی ماهان، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه سازمان شیلات ایران و مدیرکل شیلات هرمزگان در این بازدید رییس سازمان شیلات ایران را همراهی کردند.

وی با بیان این که صنعت شیلات قابلیت توسعه و سرمایه‌گذاری دارد و یکی از محورهای اصلی اقتصاد دریامحور است، افزود: از آنجایی که اقتصاد و معیشت مردم ساحل‌نشین به دریا وابسته است، با سرمایه‌گذاری در حوزه‌های شیلاتی و بویژه آبزی‌پروری می‌توان به ارزآوری، معیشت و اشتغال پایدار مردم منطقه کمک کرد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در این بازدید بر استفاده از فن‌آوری‌های نوین و دانش‌بنیان‌ها، ایجاد زنجیره تولید، توسعه بازار، ترویج فرهنگ آبزی‌مصرفی و … تاکید کرد.

هرمزگان رتبه اول کشور در صید و صیادی و آبزی‌پروری

مدیرکل شیلات هرمزگان نیز در این بازدید گفت: استان هرمزگان با تولید حدود ۳۴۰ هزار تُن مجموع صید و صیادی و آبزی‌پروری رتبه اول کشور را به خود اختصاص داده است که این آمار نشان از جایگاه و اهمیت فعالیت‌های شیلاتی این استان در کشور را دارد.

مسعود بارانی با اشاره به این که استان هرمزگان دارای ۱۱ هزار هکتار اراضی پرورش میگو آماده بهره‌برداری و ۱۵ هزار هکتار اراضی پرورش میگو‌ در حال ساخت است، گفت: بهره‌برداری رساندن ظرفیت ۵۰ هزار هکتاری اراضی مستعد پرورش میگوی استان از برنامه‌های پیشرو شیلات استان است.

وی هرمزگان را از تولیدکنندگان برتر میگوی پرورشی کشور برشمرد و افزود: مزرعه پرورش میگوی بازدید شده در شور اول ۴۰۰ هکتار است که از ۱۶ مزرعه ۲۱ هکتاری با ظرفیت تولید آن ۱۴۰۰ تن در سال و اشتغال ۱۷۰ نفر برخوردار است.

مدیرکل شیلات هرمزگان همچنین از همراهی و تعامل سازمان شیلات ایران بر مسیر توسعه‌های شیلاتی به ویژه تکثیر و ‌‌پرورش میگو‌ قدردانی کرد و افزود: خوشبختانه سازمان شیلات ایران، استانداری هرمزگان و دیگر دستگاه‌ها و ارگان‌ها تعامل خوبی برای توسعه و حمایت از فعالیت‌های شیلاتی دارند.

گفتنی است؛ معاون وزیر و رییس سازمان شیلات ایران با همراهی مشاور وزیر و مدیرکل دفتر توسعه پایدار و امور فناوری وزارت جهاد کشاورزی، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و بودجه سازمان شیلات، مدیرکل شیلات هرمزگان و جمعی از مسوولان شیلات از مزرعه پرورش میگو در شور اول – بندرعباس بازدید کردند.