متن پیام نیکبخت به شرح زیر است:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

راهبردی که با آغاز دولت سیزدهم در وزارت جهادکشاورزی تدوین شد و در سال گذشته به همت کشاورزان، بهره‌برداران و کارشناسان از ستاد تا خدمات توانست اقدامات اثرگذاری در زیربخش‌های کشاورزی به جا گذارد، هم‌چنان تابلوی اعلام مسیر برای سال جدید است.

اکنون که در گام دوم انقلاب اسلامی هستیم، بخش‌های اقتصادی کشور نیازمند جهش و تحول اساسی می‌باشند.‌ در‌ بین بخش‌های مختلف اقتصادی، کشاورزی به عنوان مردمی‌ترین بخش و به دلیل تأمین امنیت و اقتدار غذایی و به دنبال آن ضمانت امنیت ملی کشور دارای اهمیت بسیار بالایی است، موضوعی که به درستی در برنامه «تحول کشاورزی ایران با رویکرد جهادی» دولت سیزدهم به آن پرداخته شده است.

کشاورزی ایران با وجود موانع اقلیم و محدودیت منابع، توانست در سال ۱۴۰۲ پله‌های ترقی را بپیماید، نگاهی به آمار رشد در زیربخش‌های کشاورزی گواه بر این است که جمع جبری موفقیت‌های کشاورزی، چشم‌انداز امیدوار کننده‌ای را پیش چشم ناظران قرار داده است.

اجرای طرح خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی از جمله خرید ۱۰ و نیم میلیون تن گندم از گندمکاران سراسر کشور و اجرای طرح اختصاص نهاده کود و سم و خدمات فنی به کشاورزان، کشور را در گندم نان  خودکفا کرد.

این نکته که هرگاه مشارکت مردم پای کار باشد و سرمایه مردمی در کنار توان تولید داخل قرار گیرد، سرمنشا حرکت بزرگ کشور به سوی اهداف کلان در اقتصاد خواهد بود؛ این الگو در تولید محصول استراتژیک گندم به کار گرفته شد و نتایج افتخارآمیز آن به نفع کشور و مردم ثبت شد.

در دیگر سو، طرح جهش تولید در دیمزارها با هدف توسعه در واحد سطح بدون استفاده از منابع محدود آب، اراضی دیم را با خوشه‌های گندم، طلایی کرد.

در این سال، خوداتکایی در تامین غلات افزایش یافت و گندم به تنهایی با ۱۲۲ درصد افزایش، رکورددار بود. البته در این میان  توسعه ۷۸ درصدی شرکت‌های دانش‌بنیان در ارتقای بازدهی کشاورزی تاثیر خود را به وضوح نشان می‌دهد.

افزایش تولید نهاده‌های کشاورزی در کودهای پتاسه و فسفاته و تولید بذر مورد نیاز در کنار افزایش ضریب مکانیزاسیون از دلایل محکم افزایش خوداتکایی در محصولات کشاورزی است.

توسعه زیرساخت‌ها و ارایه مشوق‌های جذاب در کشاندن سرمایه به پای امنیت غذایی با احداث شهرک‌های کشاورزی از اقدامات کارساز سال ۱۴۰۲ بود، به طوری که دَه‌ها هزار میلیارد تومان سرمایه مردمی وارد حوزه کشاورزی شد.

طرح شناسنامه‌دار کردن باغات، رفع تداخلات و صدور اسناد اراضی، پیش‌نیاز هویت‌بخشی به کشاورزی  و حفظ میراث کشاورزی است که سرانجام به اقتصادی شدن و توسعه کشاورزی می‌انجامد.

تولید محصولات پروتیینی اگرچه در گوشت قرمز با کاستی همراه بود، اما تولید گوشت مرغ در هر دوره با ترمیم زنجیره، رکورد جوجه‌ریزی بیش از ۱۵۰ میلیون قطعه را در بهمن ‌ماه سال ۱۴۰۲ به ثبت رساند.

این تجربه و راه پیموده در تولید، عرضه و صادرات تخم‌مرغ؛ در بازسازی زنجیره تولید گوشت قرمز با احیای دام مولد سبک و سنگین و در دوره تنفس، به کار گرفته شده است و امیدواریم در گام‌های پیش‌رو تولیدات این صنعت به ثبات برسد.

رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی، افزایش تولید و صادرات محصولات کشاورزی، خودکفایی در تامین گندم خبازی، توسعه زیست‌بوم علم و فناوری و دانش‌بنیان‌سازی، تدقیق آمار و اطلاعات بخش کشاورزی، توسعه زنجیره ارزش و صنایع تبدیلی و تکمیلی، هوشمندسازی، صدور اسناد رسمی برای اراضی کشاورزی، آغاز اجرای طرح کاشت یک میلیارد درخت، توسعه فعالیت‌های آبزی‌پروری، افزایش سطح زیر کشت محصولات گلخانه‌ای، جهش تولید در دیمزارهای کشور، افزایش تولید و تامین کودهای پایه بخش کشاورزی، عملیاتی‌‌سازی سند امنیت غذایی و … نیز از جمله مهمترین اقدامات صورت گرفته در یک سال گذشته است.

وزارت جهادکشاورزی در سال جدید ضمن ادامه اقدامات موفق سال‌های پیش، توسعه شهرهای مولد با محوریت سواحل و گسترش فعالیت‌های شیلاتی در آبزی‌پروری و صیادی، ارتقای درجه کیفی‌سازی باغات، توسعه کشت گلخانه‌ای، آبیاری نوین، دانش‌بنیان‌سازی کشاورزی و افزایش بهره‌وری کشاورزی با اولویت تامین نیاز داخل و افزایش صادرات را سرلوحه برنامه‌های خود برای رسیدن به امنیت غذایی پایدار قرار می‌دهد.

وزارت جهادکشاورزی با همت کشاورزان جهادگر در سال جاری تدوین منشور و دستورالعمل مردمی‌سازی امور و جهش تولید با مشارکت مردم را به عنوان یکی از مهمترین پیش‌نیازهای امنیت و اقتدار غذایی در دستور کار قرار داده است.

اینجانب با آرزوی قبولی طاعات و عبادات مردم ایران، فرا رسیدن عید نوروز را به آحاد ملت شریف، کشاورزان پرتلاش، بهره‌برداران و تولیدکنندگان، همکاران ارجمند از ستاد تا خدمات و مسوولان در رده‌های مختلف تبریک گفته و سلامتی و سعادت همگان را از درگاه حضرت حق خواستارم.

محمدعلی نیکبخت

وزیر جهادکشاورزی

یکم فروردین ۱۴۰۳

وی در توصیف اهمیت و جایگاه مهم شرکت بازرگانی دولتی ایران در سطح کشور، توضیح داد: این که توانسته‌ایم نان مصرفی مردم در سرتاسر کشور را تأمین کرده و در سر سفره آنان قرار دهیم، ارزش و تأثیر همکاران خدوم این شرکت را در اقتصاد کشور و معیشت مردم نشان می‌دهد.

راد با اشاره به این که روغن مورد نیاز برای مصارف کشور، تأمین و در اختیار کارخانه‌ها قرار گرفته، همچنین با تأمین بیش از ۱۱ میلیون تُن گندم و تبدیل آن به آرد و نان به عنوان ماده غذای اصلی سفره مردم، هیچ‌گونه کمبودی در کشور احساس نشده است، اظهار کرد: این موضوع، مرهون توانمندی و پشتکار کارکنان پرتلاش مجموعه شرکت بازرگانی دولتی ایران است.

وی با بیان این که ادارات کل استانی، پیشانی عملکرد و نِمودِ فعالیت‌های شرکت بازرگانی دولتی ایران در سراسر کشور هستند، مراقبت از موجودی گندم انبارها و سیلوهای استان‌ها را مورد تأکید قرار داد و تصریح کرد: با توجه به نزدیکی زمان خرید تضمینی گندم و دانه‌های روغنی در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، خوزستان و کرمان، استان‌های جنوبی کشور، آمادگی کامل داشته باشند تا عملیات خرید را به خوبی پیش ببرند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در خاتمه با تأکید بر اهمیت و ضرورت رسیدگی به رفاهیات کارکنان شرکت بازرگانی دولتی ایران بر اساس آنچه که قانون اجازه آن را می‌دهد، خاطرنشان کرد: علاوه بر انجام اقدامات و تسهیلات رفاهی، موضوع تأمین مسکن برای همکاران فاقد مسکن در سال ۱۴۰۳ نیز باید به صورت ویژه مورد توجه قرار گیرد.

در این نشست مازیار احمدحسینی عضو هیات مدیره و معاون برنامه‌ریزی شرکت بازرگانی دولتی ایران با تأکید بر نقش و اهمیت این شرکت در سپهر بازرگانی کشور از مدیران ستادی و استانی خواست تا برای بارگذاری اطلاعات شاخص‌های عمومی عملکردی این شرکت و ادارات کل تابعه برای ارائه به جشنواره شهید رجایی اقدامات لازم را انجام دهند.

همچنین حیدرعلی نصر، عضو هیات مدیره و معاون بازرگانی داخلی شرکت بازرگانی دولتی ایران با تأکید بر اهمیت و جایگاه این شرکت در تأمین کالاهای اساسی کشور، اعلام کرد: تأمین ۱۰ درصد شکر، ۱۰ درصد برنج، ۲۰ درصد روغن خام و ۱۰۰ درصد گندم مصرفی مردم، حاصل فعالیت‌های مجموعه بزرگ شرکت بازرگانی دولتی ایران در سراسر کشور است.

اکبر امینی افزود: با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های برتر، میزان بهره‌وری در اراضی کشاورزی اعم از دیم و آبی باید افزایش یابد، اما آنچه در ابتدا باید مورد توجه قرار گیرد، حفظ این اراضی و جلوگیری از تبدیل آن به ساختمان، ویلا و موارد دیگر است.

وی یادآور شد: از بین رفتن یک هکتار زمین کشاورزی در شمال کشور برابر با ایجاد کمبود غذا برای ۷۰ نفر است. این بحثی است که محققان کشاورزی بر آن تاکید کرده‌اند.

فرمانده یگان حفاظت از امور اراضی گفت: ما تلاش داریم با روش‌های مختلف از تغییر کاربری اراضی کشاورزی جلوگیری کنیم، این روش‌ها علاوه بر گشت‌زنی مداوم، همکاری سایر ادارات را ضروری کرده است.

وی افزود: پایش از طریق پنجره هوشمند نیز در کنار سایر اقدامات در شرایط عرصه وسیع به وجود آمده که در حوزه کنترل‌های دیجیتالی بسیار موثر است.

امینی با بیان این که بر اساس تبصره یک ماده ۱۰ قانون حفظ اراضی، به محض مشاهده و رصد خاکبرداری و پی‌کنی، اخطار صورت می‌گیرد، یادآور شد: طبق تبصره ۲ ماده ۱۰ این قانون، به ماموران تفویض اختیار داده شده که در مراحل ساخت و ساز در اراضی کشاورزی قلع و قمع کنند.

به گفته وی، ما در اجرای قانون دقیق و مقید هستیم و در صورتی که بنا شکل گرفته باشد و دارای سقف باشد، به ماموران جهاد کشاورزی با حضور نماینده استان حکم قلع و قمع داده شده و بدون اغماض احکام صادره اجرا می‌شود.

فرمانده یگان حفاظت از امور اراضی در مورد استثنائات ساخت و ساز نیز گفت: اگر ساخت و سازی طبق عکس‌های هوایی از سه سال قبل شروع و متوقف شده باشد، موضوع برای حکم و طبق گزارش وزارت جهاد کشاورزی به دادگاه ارجاع می‌شود تا حکم لازم را صادر کنند.

وی افزود: در تعطیلات نوروز گشت‌زنی‌ها را افزایش می‌دهیم تا دامنه تخلف‌ها کم شود.

امینی بر یک نکته اساسی جامعه‌شناسانه و در عین حال فرهنگ‌سازی در حفظ اراضی کشاورزی تاکید و چنین تحلیل کرد که اگر موضوع برای تمام آحاد کشور و قشرهای مختلف جامعه به عنوان یک امر ملی پذیرفته شود، بدون شک ضریب همکاری مردم با یگان‌های اراضی در نقاط مختلف کشور افزایش می‌یابد و خود مردم به عنوان نگهبانان حفظ اراضی کشاورزی وارد عمل می‌شوند.

وی خاطرنشان ساخت: منابع آب و خاک و اراضی کشاورزی به رغم دارا بودن مالکیت شخصی یک سرمایه ملی است که همگان باید در حفظ آن احساس وظیفه کنند و نگذارند که هدر رفته یا تغییر کاربری داده شود.

محمد ایزدی با ارائه گزارشی از فعالیت‌های شرکت بازرگانی دولتی ایران در تأمین امنیت پایدار غذایی کشور افزود: این شرکت در زنجیره تأمین گندم، آرد و نان، نقش بی‌بدیلی را در کشور ایفا می‌کند و علاوه بر تأمین کمّی گندم به عنوان ماده اولیه تولید آرد و نان، کیفیت کالاهای اساسی را نیز به صورت تخصصی و به طور دائم کنترل و رصد می‌کند.

وی با اشاره به این که مرکز پژوهش‌های غلات با بهره‌گیری از ادوات و تجهیزات به‌روز آزمایشگاهی در ۳۱ استان کشور و بکارگیری متخصصان آزمایشگاهی و کنترل کیفی، بر کیفیت مواد غذایی نظارت می‌کند، اظهار کرد: تأمین و تخصیص سموم گازی و مواد ضدعفونی و ارتباط و مشاوره به اتحادیه‌ها و انجمن‌های فعال در زنجیره گندم، آرد و نان از جمله فعالیت‌های این مجموعه است.

رئیس مرکز پژوهش‌های غلات با تأکید بر این که آموزش از نقش اساسی در این بخش از فعالیت اقتصادی برخوردار است، خاطرنشان کرد: با برنامه‌ریزی و پیگیری برای اجرای طرح‌های پژوهشی در زنجیره گندم، آرد و نان، آموزش‌های لازم در این زنجیره، برنامه‌ریزی و به اجرا در آمده است که برای پشتیبانی از تولید آرد و نان کامل و ارتقای کیفیت فرآورده‌های غذایی مؤثر بوده است.

گفتنی است؛ همایش ملّی «آرد کامل – نان سالم» با همکاری انستیتو تحقیقات تغذیه و صنایع غذایی و دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و با حضور مرکز پژوهش‌های غلات شرکت بازرگانی دولتی ایران و سایر حوزه‌های مرتبط در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد.

وی افزود: حدود ۱۸ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در کشور وجود دارد که از این میزان حدود یک میلیون هکتار زمین درجه یک و حدود چهار میلیون هکتار زمین درجه دو است و این اراضی تأمین کننده امنیت غذایی کشور است.

مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی ادامه داد: متأسفانه دست‌اندازی‌هایی به این اراضی می‌شود، برای همین هم سازمان امور اراضی کشور با تمام توان در برابر افراد متخلف می‌ایستد و با آنان برخورد قانونی می‌کند.

وی اضافه کرد: هر هکتار زمین کشاورزی غذای ۲۰ نفر را تأمین می‌کند، برای این، حفظ اراضی کشاورزی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

آشتیانی افزود: امروزه زمین به کالای سرمایه‌ای تبدیل شده است و متأسفانه ساخت ‌و ساز در اراضی کشاورزی موجب ایجاد ارزش افزوده در این اراضی می‌شود و همین موضوع باعث شده است تا برخی افراد تمایل به فروش اراضی خود داشته باشند، البته معتقدیم که کشاورزان واقعی تمایلی به تغییر کاربری و فروش اراضی خود ندارند.

مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی گفت: تغییر کاربری در اراضی خرد اتفاق می‌افتد و در این اراضی هزینه تولید زیاد است و محصولات هم کیفیت کمتری دارند، بنابراین نباید اجازه داد اراضی کشاورزی خرد شود.

وی بیان کرد: مجوز احداث صنایع تبدیلی و تکمیلی، گلخانه، دامداری و مرغداری در اراضی با کیفیت پایین برای متقاضیان صادر می‌شود و در قانون مشوق‌هایی هم برای آن در نظر گرفته شده است، متقاضیان باید درخواست خود را در سامانه‌ پنجره واحد مدیریت زمین ثبت کنند و استعلام‌ها و مجوزهای لازم را دریافت کنند.

آشتیانی گفت: در حال حاضر با برون‌سپاری این نظارت‌ها به بخش خصوصی و سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و پایش هوشمند اراضی کشاورزی سعی داریم تا اراضی کشاورزی را حفظ کنیم.

وی تصریح کرد: این سازمان به تنهایی قادر به حفظ اراضی کشاورزی نیست و باید عزم جدی در بین همه دستگاه‌های متولی ایجاد شود تا بتوانیم اراضی کشاورزی را به خوبی حفظ کنیم.

مدیرکل دفتر حفظ کاربری اراضی اعلام کرد: مردم می‌توانند تغییر کاربری اراضی کشاورزی را به سامانه ۱۳۱ اطلاع دهند تا همکاران ما آن را پیگیری کنند و با ساخت‌وسازهای غیرمجاز برخورد کنند.

به گفته وی، اخیراً در فضای مجازی کلیپ‌هایی منتشر شده است که ساخت‌وساز واحد مسکونی ۵۰۰ متری آزاد شده است، درحالی که قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها در سال ۸۵ تصویب شده است و هیچ تغییری نکرده است، در این قانون ذکر شده است که تغییر کاربری اراضی کشاورزی ممنوع است، مردم نباید فریب این کلیپ‌ها و افراد سودجو را بخورند.

آشتیانی تصریح کرد: تمام فعالیت‌ها در اراضی کشاورزی باید با مجوز صورت گیرد و هر فعالیتی بدون دریافت مجوز از جهاد کشاورزی غیرمجاز تلقی می‌شود.

وی ادامه داد: افرادی که قصد ساخت‌ و ساز در اراضی کشاورزی دارند، می‌توانند برای دریافت استعلام از وضعیت زمین‌ به مدیریت‌های جهاد کشاورزی در شهرستان‌ها مراجعه کنند.

مجتبی نوروزی درباره تأمین گوشت مرغ اظهار داشت: اکنون میزان جوجه‌ریزی در مرغداری‌های کشور به ۱۵۰ میلیون قطعه در ماه رسیده و قصد داریم این میزان جوجه‌ریزی را به ۱۷۰ میلیون قطعه در ماه افزایش دهیم.

وی درباره صادرات گوشت مرغ از کشور گفت: تاکنون پنج محموله گوشت مرغ به کشور عراق صادر شده و شرایط برای صادرات این محصول فراهم است.

معاون وزیر جهادکشاورزی تصریح کرد: با زیرساخت‌های کنونی باید خود را برای صادرات ۵۰۰ هزار تن گوشت مرغ آماده کنیم.

وی در همین حال اعلام کرد: از ابتدای سال تاکنون بیش از ۱۲۰ هزار تن تخم‌مرغ از ایران صادر شده است.

نوروزی تأکید کرد: تولیدات در حوزه دام و طیور، نتیجه تلاش شبانه‌روزی تولیدکنندگان کشور می‌باشد.

وی افزود: خوشبختانه شرکت‌های دانش‌بنیان خوبی در حوزه کشاورزی و امنیت غذایی در کشور مشغول فعالیت هستند، اما نسبت آن‌ها به کل شرکت‌های دانش‌بنیان اندک است، در این راستا برنامه‌ریزی بسیار خوبی در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی و معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان برای افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در این حوزه صورت گرفته است.

این مقام مسئول با اشاره به این که ۹۸ درصد از بذر مورد نیاز در کشور تولید می‌شود، خاطرنشان کرد: درصدد هستیم ۱.۵ درصد دیگر را نیز در کشور تولید کنیم تا در این حوزه نیز از واردات پیشگیری شود.

خیاطیان با بیان این که غرفه‌هایی از پارک‌های علم و فناوری به صورت استانی و با مدیریت استانداری‌ها با محوریت دانشگاهی راه‌اندازی شده‌اند که به آن‌ها نیاز مبرم بود، گفت: غرفه‌هایی که به صورت تخصصی دنبال می‌شوند در حوزه‌های وزارتخانه‌های کشاورزی، نفت و غیره دارای متولی هستند، اکنون بناست این غرفه‌های تخصصی با کارکرد دیگری فعال باشند.

رییس صندوق نوآوری و شکوفایی کشور، با اشاره به فعالیت پارک‌های علم و فناوری با مجوز وزارت علوم و با بیان این که این پارک‌ها برای حمایت از ایده و تجاری‌سازی است، بیان کرد: انتظار می‌رود شرکت‌های فعال در پارک‌های تخصصی دستگاه‌های اجرایی و وزارتخانه‌ها بتوانند خدماتی که به توسعه محصول دانش‌بنیان منجر می‌شود را از پارک علم و فناوری دریافت کنند و بازار مورد نیاز آن‌ها نیز توسط دستگاه اجرایی مربوطه فراهم شود.

وی تصریح کرد: پارک کشاورزی نیز از این ماجرا مستثنی نیست خوشبختانه این پارک با وجود نوپایی توانسته زیرساخت‌های خوبی را فراهم کند. امروز شرکت‌های دانش‌بنیان خوبی در اینجا مستقر هستند و محصولاتی از آن‌ها برای نخستین بار رونمایی و وارد بازار می‌شود؛ در بخش فناوران نیز شرکت‌هایی دارای فناوری هستند ولی هنوز نتوانسته‌اند استاندارد‌های دانشگاه را کسب کنند که خوشبختانه اینجا ظرفیت خوبی برای آن‌ها ایجاد شده است‌.

خیاطیان با اشاره به دو رکن مهم که به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه می‌شود، افزود: نیازهای این شرکت‌ها از جمله زمین، گلخانه و… توسط وزارت جهاد کشاورزی تأمین می‌شود همچنین رکن دیگر نیز مجوزها و تأییدیه‌های لازم است که به آن‌ها ارائه می‌شود.

وی با اشاره به این که موضوع امنیت غذایی یکی از مسایل اولویتی کشور است، توضیح داد: برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته تا در سال آینده شاهد تأمین و تولید بذر مورد نیاز کشور باشیم چراکه بذر به عنوان یکی از فاکتورهای مهم در اولویت قرار دارد.