ایران ؛ جزو ۸ کشور برتر دنیا در زمینه تنوع زیستی
به گزارش داغ (دیدهبان امنیت غذایی)؛ دکتر خیام نکویی، معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی روز سه شنبه ۱۹ اردیبهشت در سومین همایش ملی حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران عنوان کرد: ایران جزو ۸ کشور برتر دنیا در زمینه تنوع زیستی است و ۸۲۰۰ گونه گیاهی در سراسر کشور داریم که حدود ۲۰۰۰ گونه آن جزو گیاهان صنعتی و دارویی است.
راه اندازی شورای راهبردی تحقیقات منابع طبیعی یکی از اقدامات برای ارتباط بین تحقیقات و بخش اجرا است و مهمترین رسالت این شورا به شکل هدفمند ذیل سازمان تات، برای تحقق اهداف منابع طبیعی کشور است.
وی افزود: شورای راهبردی تحقیقات دامپزشکی نیز شکل گرفته است و پنج موسسه تحقیقاتی در تعامل با این شورا قرار دارند، با ایجاد شوراها بسیاری از پژوهشهای کاربردی معرفی می شود.
رئیس سازمان تات با بیان اینکه باید حفظ منابع طبیعی تبدیل به فرهنگ عمومی شود، ادامه داد: در گذشته تصور میشد امکان دارد با منابع انسانی محدود، منابع طبیعی را حفظ کنیم اما این تصور درست نبود.
وی اضافه کرد: با مرور و بررسی عملکرد کشورهایی که در حفاظت از جنگلها و مراتع طبیعی موفق بودهاند، دریافتیم که در این کشورها حفاظت از منابعطبیعی تبدیل به فرهنگ عمومی شده است، منابع طبیعی میراث نسل آینده است و حفاظت از آن وظیفه همگانی است.
دکتر خیام نکویی گفت: نیاز داریم که حفظ مواد آلی خاک، حفاظت خاک، حفظ زیستگاههای حیات وحش و حفظ تنوع زیستی در ابعاد مختلف تبدیل به فرهنگ شود.
دکتر خیام نکویی با اشاره به آثار تغییرات اقلیمی بر منابع طبیعی گفت: تغییرات اقلیمی موجب شکنندگی اکوسیستمهای جنگلی و مرتعی شده است.
وی افزود: کاهش بارندگی، تغییر در نوع بارش، افزایش درجه حرارت میانگین در تابستان و زمستان از جمله تغییرات اقلیمی است که موجب شکنندگی اکوسیستمهای جنگلی و مرتعی شده است.
وی ادامه داد: برای بهرهگیری از منابع طبیعی با استفاده از دانش روز، نیاز به تربیت افراد متخصص داریم تا اهداف منابع طبیعی و کشاورزی را محقق کنند.در این راستا نیاز به بازنگری محتوای درسی رشتههای منابع طبیعی احساس میشود.
دکتر خیام نکویی تأکید کرد: تغییرات سر فصل دروس و مقاطع دروس در حوزه کشاورزی متناسب با بخش اجرا نیست زیرا از چهار میلیون و ۳۰۰ هزار بهرهبردار تنها ۴ درصد تحصیلات تکمیلی دارند. ۷۰ درصد شاغلان کم سواد یا بیسواد هستند که نشان میدهد تربیت نیروی انسانی بسیار ضروری است.
رئیس سازمان تات با اشاره به موضوعات اولویتدار حوزه منابع طبیعی گفت: نیاز است به حفظ منابع پایه و خاک توجه ویژه شود و حفظ گونههای در حال انقراض و تنوع زیستی مراتع در اولویت قرار گیرد.
وی ادامه داد: باید ایجاد بانک پشتیبان حفظ ذخایر ژنتیک در حوزه منابع طبیعی در دستور کار قرار گیرد. همچنین مدیریت حفظ و تعادل دام و مرتع، ایجاد طرح الگویی دانش بنیان، حفظ گونههای مهم مرتعی در زیستگاههای بومی، نهضت کاشت یک میلیارد نهال، تامین چوب مورد نیاز گونههای بومی و سریعالرشد، استفاده از ظرفیت دانشگاهها به صورت هدفمند، ضرورت اتخاذ راهبردهای رشد بهرهوری در منابع طبیعی در اولویت قرار گیرد.
دکتر خیام نکویی افزود: طبق تفاهم نامهای که به امضا رسیده است، ۴۰۰ نفر پسا دکتری در سازمان تات در حوزههای کشاورزی مشغول به کار شدهاند که باید در حوزه منابع طبیعی نیز جذب شوند.
وی گفت: شرایط موجود کشور به صورتی است که ۱۲۵ میلیون تن تولید کشاورزی داریم اما در حوزه امنیت غذایی با وجود محدودیت منابع آب، باید میزان مصرف این ماده حیاتی را کاهش دهیم، دستیابی به این هدف مستلزم افزایش بهرهوری با رسوخ دانش است و باید در حوزه منابع طبیعی نیز این اتفاق بیفتد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: جامعه باید به این سمت هدایت شود که حفظ محیط زیست و منابع طبیعی تضمین کننده امنیت غذایی است.
علی سلاجقه رئیس سازمان ملی حفاظت محیط زیست در این همایش گفت: هر چه در نهادهای اجرایی فعالیت بیشتری داشته باشید خلاءهای بیشتری در حوزه حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی احساس میکنید. ما در سازمان به هر جا دست دراز کردیم برای کمک علمی و دادههای تحقیقاتی اما یافتهای از مجموعه این پژوهشها چیزی دریافت نکردیم.
وی افزود: در جهان تغییرات با سرعت بالا در حال رخ دادن است. در این فضا علم باید میدان داری کند و متغیرها پیچیدهتر شده است.
وی با بیان اینکه در دگردیسی که در حال اتفاق است نقش انسان اهمیت بسیاری دارد، ادامه داد: امروز با دگردیسی در پوشش گیاهی و همبستگی بین اجزا بین زیست بومها مواجه هستیم. در چنین شرایط رویکردهای گذشته کارساز نیست. در جهان تغییرات اقلیمی با مدیریت مناسب در حال انجام است. اما در کشور با وجود پیشینه علمی و دینی که داریم عملکردها مناسب نبوده و هنوز مشکلات ادامه دارد.
سلاجقه با اشاره به نقش مردم عنوان کرد: حضور مردم در حفاظت از محیط زیست باید فراگیرتر شود زیرا گاهی احساس میشود مردم در مقابل منابع طبیعی قرار گرفته اند.
وی گفت: در اجرای برنامهها باید اثبات شود منابع طبیعی پشتیبان حفظ محیط زیست است بنابراین باید فرایندهای انجام کارها تسهیل شود که در اینجا نقش دانش بنیانها پررنگ میشود.
رئیس سازمان محیط زیست در بخشی دیگر از سخنان خود عنوان کرد: در جهان تقابلها حل شده و بهره برداری از منابع روی زمینی و زیر زمینی بدون آسیب به محیط زیست در راستای نیازهای جوامع انسانی در حال انجام است.
سلاجقه با اشاره به تأثیر ریزگردها بر صنایع بیان کرد: طی تحقیقاتی تأثیر ریزگردها و غبار روی صنایع مورد مطالعه قرار گرفت و اعداد و ارقام به دست آمده عجیب است. به طور قطع اگر با این ارقام با جامعه و مسؤولان متولی امر صحبت شود نگاههای اصلاح میشود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست افزود: نهادهای متولی جدا از یکدیگر نبوده و باید با هم افزایی مشکلات را حل کنند.
وی خاطرنشان کرد: بودجه در نظر گرفته شده در بخشهای مختلف نهادهای اجرایی در راستای حفظ محیط زیست و منابع طبیعی عددی است که میتواند کمک کننده باشد. به عنوان مثال در لایحه بودجه امسال ۳۰ هزار میلیارد تومان برای کیفی سازی و بهبود سوخت در راستای حفظ محیط زیست تعیین شده است.
سلاجقه در پایان تاکید کرد: جامعه را به این سمت هدایت کنیم که حفظ محیط زیست و منابع طبیعی کشور تضمین کننده امنیت غذایی است بنابراین باید نقش مردم در لایحه بودجه در اجرا برنامهها احیا شود.