نبود زیرساخت در اجرای الگوی کشت
به گزارش داغ (دیدهبان امنیت غذایی)، مصطفی عیدی کهنکی، با بیان اینکه اجرای هر طرحی در سطح ملی نیازمند برنامهریزی، تأمین منابع پایه، تعریف سامانه و تعبیه نیروی انسانی کار آزموده است، اظهار کرد: اینکه طرحی ابتدا به ساکن تنها در رسانهها مطرح شود اما در عرصه میدان، کشاورز هیچ پیش زمینه و آگاهی از آن نداشته باشد چندان مطلوب نخواهد بود.
وی ادامه داد: علیرغم ضرورت و نیاز کشور به اجرای موفق چنین طرحهایی، الگوی کشت تا به امروز تنها در حد حرف بوده و نیاز است با بهرهگیری از خرد جمعی و نظر صاحب نظران، در عرصه عمل نیز با دقت، جدیت و اجرای به موقع، چنین طرحهایی را به ثمر رسانده تا کشور از منافع اجرایی شدن آن بهرهمند شود. اینکه در مورد چنین طرحهایی صحبت و برنامهریزی شود خوب است اما در عرصه میدانی چالشهای زیادی وجود دارد که بایستی ابتدا این چالشها مرتفع شوند.
طرحهای کشاورزی باید مکان محور باشند
این کارشناس بخش کشاورزی اضافه کرد: یکی از چالشهایی که در عرصه میدانی با آن مواجه هستیم عدم توجه به منابع پایه یعنی آب و خاک است. طرحهای کشاورزی باید مکان محور باشند و پتانسیل و ظرفیت هر منطقه دقیقاً مشخص شود. لذا تشکیل کارگروه تخصصی اجرای طرح و پایش میدانی پیشرفت آن، اطلاع رسانی و ترویج در بین کشاورزان و به خصوص اجرای آزمایشی طرح در یک یا چند منطقه در ابتدای امر بسیار ضرورت دارد.
توجه به بازار فروش محصولات
عیدی کهنکی عنوان کرد:چالش دیگر، بازار محصولات است. متأسفانه به هنگام کشت محصول توجهی به بازار فروش آن نمیشود که در مورد این طرح نهادهای متولی میبایست با بهرهگیری از ظرفیت کارشناسان متخصص امر، این اطلاعرسانی و تحلیل بازار را در بین کشاورزان ترویج کنند تا منابع و سرمایهها به آسانی از دست نرود. امسال اطراف تهران و البرز برخی از کشاورزان در حجم زیاد کلم کاشتند و هزینه بسیاری هم شد اما بخش زیادی از این کلمها روی دست کشاورزان ماند زیرا بازار مناسبی برای آن وجود نداشت.
به گفته وی در صورتی که مطالعات بسیاری بر طرحی انجام شود اما پایش میدانی و نظر و اقبال کشاورزان در این زمینه پرسیده نشود؛ چنین طرحهایی نتیجه مثبتی به دنبال نخواهد داشت و اجرایی نخواهد شد.
این فعال بخش کشاورزی در ادامه افزود: اگر ایرادی در طرح وجود دارد باید در عرصه میدان بررسی شود. در کشور هر فصلی نیاز به محصولات مختلف داریم و علیرغم پیچیدگیهای خاص بازار اگر برنامهریزی درستی صورت بگیرد هر سال به میزان کمتری با بیشبود و کمبود محصولی مواجه خواهیم بود.
آیا سامانه ثبت دقیق اطلاعات کشاورزان وجود دارد؟
وی با بیان اینکه برای اجرای طرح الگوی کشت زیرساختهای لازم را آماده نکردیم، گفت: آیا سامانهای در کشور داریم که کشاورزان در دورافتادهترین نقطه کشور به آن دسترسی داشته باشند و اطلاعات کشت خود را در آن درج کنند؟ به فرض اگر این سامانه تاکنون طراحی شده آیا انگیزه لازم در کشاورزان جهت ثبت اطلاعات کشت ایجاد شده است؟ آیا سامانهای وجود دارد که اطلاعات دقیقی از تولید به کشاورزان و دستاندرکاران بخش کشاورزی دهد؟ بدون کسب اطلاعات و آمار دقیق چگونه میتوان برنامهریزی کرد؟
عیدی کهنکی در ادامه عنوان کرد: اینکه بدانیم با توجه به منابع پایه، کدام مناطق چه پتانسیلهایی دارد و چه چیزهایی باید کاشته شود و چه چیزهایی نباید کشت شود بسیار ضروری است. همچنین در این زمینه باید به کشاورزان آموزشهای لازم نیز داده شده و از آنها حمایت لازم صورت گیرد.
با اجبار نمیتوان به کشاورز گفت چه بکارد چه نکارد!
این کارشناس مؤسسه بذر و نهال تصریح کرد: با اجبار به هیچ عنوان نمیتوان کشاورز را مجاب کرد که محصولی را بکارد و محصولی را نکارد. زمانی میتوان کشاورز را متقاعد کرد که بداند مشوقهایی وجود دارد و آن مشوقها برای او منفعتهایی به دنبال دارد.
وی در ادامه گفت: سال گذشته از برخی کشاورزان خواسته شد مطابق برنامهریزی استانی یک نوع دانه روغنی خاصی را کشت کنند. وقتی با کشاورزان صحبت میکردیم میگفتند که به ما گفته شده حتما این دانه را بکارید و ما نیز دستورالعملها را پیگیری کردیم اما به هنگام کشت مشکلاتی پیش آمده که مجبور شدیم آن را رها کنیم و کشاورزان متحمل خساراتی شدند. لذا باید ابعاد مختلف طرح دیده شده تا مانند سایر طرحها با موفقیت اجرا و میل کشاورزان به همسویی با این طرح سال به سال بیشتر شود.
عیدی کهنکی در بخش دیگری از صحبتهایش همچنین حمایت از صادرات، تعریف مزیتهای جدید در مناطق، ارتقای ضریب بهرهوری از آب ، توسعه گلخانهها، اصلاح نظام بازار محصولات، اصلاح نظام بهرهبرداری از منابع طبیعی را لازمه اجرایی شدن طرح الگوی کشت به عنوان طرحی مرکب از دو مقوله مهم تولید و بازارمصرف دانست.