لزوم توسعه گلخانه‌های هیدروپونیک در راستای تأمین امنیت غذایی
گلخانه‌سازی با ارائه راه‌حل‌های قابل تطبیق با تغییرات اقلیمی و جوابگویی به تقاضای روزافزون برای مواد غذایی، نقش کلیدی در تأمین امنیت غذایی دارد.
با توجه به جمعیت رو به رشد و منابع محدود، گلخانه‌ها بخش ضروری از زنجیره تأمین غذایی هستند و به‌عنوان بخشی از راه‌حل نهایی برای چالش‌های جهانی ما در زمینه کشاورزی عمل می‌کنند. در همین راستا گلخانه هیدروپونیک یک روش نوین در طراحی گلخانه است که از روش‌هایی همچون گلخانه طبقاتی بهره میبرد. در این نوع گلخانه‌ها، بسترهای خاصی مانند کوکوپیت و پرلیت به جای خاک استفاده می‌شود و مواد مغذی لازم برای گیاهان تنها از طریق محلول‌های آبی به آن‌ها می‌رسد. این جایگزینی باعث کنترل بهتر عوامل کشت می‌شود که از آن جمله می‌توان از مصرف آب، آفت‌زدگی، زمان برداشت محصول و بازدهی کلی نام برد. استفاده از این روش، باعث کاهش چشم‌گیر مصرف آب و هزینه‌های مربوط به آن می‌شود، که یکی از مزایای بارز این فناوری می‌باشد.
گلخانه‌های هیدروپونیک مزایای متعددی نسبت به روش‌های سنتی کشت دارند. این گلخانه‌ها می‌توانند نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی ایفا کرده و به تولید محصولات کشاورزی در مقیاس تجاری و کاهش وابستگی به واردات محصولات کشاورزی کمک کنند.
یکی از مزایای کلیدی گلخانه هیدروپونیک، کارایی آن در استفاده از منابع است. سیستم‌های هیدروپونیک با تحویل مستقیم مواد مغذی به ریشه گیاه در محلول آبی کنترل شده، مصرف آب را در مقایسه با روش‌های کشاورزی سنتی به طور چشمگیری کاهش می‌دهد. این ویژگی نه تنها نگرانی‌های مربوط به کمبود آب را برطرف می‌کند، بلکه به شیوه‌های کشاورزی پایدار نیز کمک می‌کند.
گلخانه‌های هیدروپونیک از محدودیت‌های تغییرات فصلی فراتر رفته و امکان کشت در تمام طول سال را فراهم می‌کنند. فصل رشد بدون وقفه، منجر به افزایش عملکرد محصول و عرضه مطمئن‌تر و ثابت محصولات تازه به بازار مصرف می‌شود. با ادامه افزایش جمعیت جهانی و عدم قطعیت‌های پیش‌بینی‌های شرایط آب و هوایی در کشاورزی سنتی، اهمیت اجرای گلخانه هیدروپونیک بیش از پیش روشن می‌شود.
صنعت غذای جهانی در حال تجربه یک تغییر رویکرد است و مصرف‌کنندگان به دنبال محصولات تازه و محلی هستند. محصولات کشت شده به روش هیدروپونیک، عاری از آفت‌کش‌ها و آلاینده‌ها که اغلب با کشاورزی سنتی مرتبط هستند بوده و به طور کامل با این تقاضای رو به رشد برای گزینه‌های غذایی سالم‌تر و پایدارتر مطابقت دارند.
گلخانه‌های هیدروپونیک تطبیق‌پذیری بالایی در انتخاب محصول ارائه می‌دهند اما مزایای اقتصادی کشت محصولات خاص را نمی‌توان دست کم گرفت. به عنوان مثال گلخانه هیدروپونیک خیار بسیار مناسب است و در محیط کنترل شده‌ای که توسط گلخانه‌ها ارائه می‌شود رشد می‌کند. رشد سریع و عملکرد بالا آن را به یک انتخاب اقتصادی مناسب برای کشت هیدروپونیک تبدیل می‌کند.
از جمله اقداماتی که توسط وزارت جهاد کشاورزی در این حوزه صورت گرفته می‌توان به تنها شهرک کشاورزی گلخانه‌ای استان تهران که در شهرستان ورامین احداث شده است، اشاره کرد. سطح اراضی این شهرک کشاورزی گلخانه‌ای نزدیک به ۵۰ هکتار است. از حدود ۴۵ هزار هکتار اراضی قابل کشت در این شهرستان، بیش از ۲۰ هزار هکتار به سیستم‌های نوین آبیاری مجهز شده‌اند و بیش از ۷۰۰ میلیارد تومان برای احداث این گلخانه و باغات آن سرمایه‌گذاری شده است.
توسعه کشت گلخانه هیدروپونیک یکی از رویکردهای مهم وزارت جهاد کشاورزی می‌باشد و بدین منظور تسهیلات مناسبی در اختیار دست‌اندرکاران این حوزه قرار می‌دهد. شایسته است انواع روش‌های پایدار و اقتصادی گسترش گلخانه‌سازی در اقصی نقاط کشور به صورتی افزون‌تر، در اولویت برنامه‌های بخش کشاورزی کشور قرار گیرد تا بتوان از مزایای آن‌ها به‌طور کامل بهره‌برداری نمود.
