توسعه ۱۲.۶ هزار هکتاری سطح گلخانههای کشور
به گزارش داغ(دیدهبان امنیت غذایی)، داریوش سالم پور مجری طرح توسعه گلخانههای وزارت جهاد کشاورزی اظهار کرد: در راستای اجرایی شدن سیاستهای کلی برنامه اقتصاد مقاومتی ابلاغی توسط مقام معظم رهبری و پیرو تصویب و ابلاغ پروژه افزایش تولید در محیطهای کنترل شده گلخانهای، برای تحقق اصول پنجگانه برنامه اقتصاد مقاومتی از جمله، درونزایی، برونگرایی، مردم بنیاد بودن، دانش بنیانی و عدالت محور بودن، مجموعه اقدامات و پیگیریهایی توسط وزارت جهاد کشاورزی انجام شده است.
وی ضمن اشاره به آثار مثبت تحقق اصول پنجگانه برنامه اقتصاد مقاومتی بر حوزه تولید، معیشت، اشتغال، سرمایه گذاری و اقتصاد کشاورزی، تصریح کرد: در حوزه درونزایی بر اساس برنامه اقتصاد مقاومتی و با توجه و تکیه بر ظرفیتها و پتانسیلهای اقلیمی، کشاورزی و امکانات موجود در داخل کشور، طرح توسعه گلخانههای کشور با هدف افزایش کمی و کیفی تولیدات کشاورزی، افزایش بهرهوری و صرفه جویی در مصرف آب در دستور کار قرار گرفته است.
وی ادامه داد: بر این اساس طی پنج سال اول اجرای برنامه یعنی از سال ۱۳۹۵ تا پایان سال ۱۳۹۹ بیش از ۱۲۶۶۱ هکتار سطح گلخانههای کشور توسعه پیدا کرده است.
به گفته مجری طرح توسعه گلخانههای وزارت جهاد کشاورزی با توسعه این میزان گلخانه، امکان آزادسازی بیش از ۱۲۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی که زیرکشت سبزی و صیفی یا سایر محصولات پرآب بر و با ارزش افزوده پایین در فضای باز بودند، فراهم شده است.
وی با اشاره به اینکه با افزایش کارایی مصرف آب، بیش از ۱.۲ میلیارد مترمکعب در مصرف آب در مقایسه با همین میزان تولید محصولات کشاورزی در فضای باز صرفه جویی شده است، یادآور شد: علاوه بر این، برای بیش از ۱۲۶ هزار نفر به خصوص دانش آموختگان کشاورزی، کارآفرینان و کشاورزان، فرصتهای شغلی جدید و اشتغال پایدار و مستقیم ایجاد شده است.
سالمپور اضافه کرد: همچنین، برای بیش از ۲۵۰ هزار فرصت شغلی غیر مستقیم در سایر حوزههای کشاورزی، تحقیقاتی، صنایع و خدمات وابسته به طرح توسعه گلخانههای کشور در سطوح مختلف مطالعاتی، طراحی، ساخت، تأمین، توزیع، تعمیر و خدمات پس از فروش سازه، تجهیزات گلخانهای، پوششهای گلخانهای و همچنین در حوزه آموزش، دانش فنی و خدمات مهندسی و … فراهم شده است.
به گفته سالمپور با توسعه سطح گلخانههای کشور از سال ۱۳۹۵ تا پایان سال ۱۳۹۹، بیش از ۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن به تولیدات کشاورزی با تولید انواع مختلف محصولات گلخانهای کشور افزوده شده است.
وی درباره تحقق برونگرایی که یکی دیگر از اصول پنجگانه برنامه اقتصاد مقاومتی است، افزود: طرح توسعه گلخانهها، محصور و محدود به اقتصاد داخلی نبوده و در تعامل و هم گرایی مثبت و سازنده با اقتصادهای دیگر کشورهای صاحب فناوری و کشورهای مصرف کننده محصولات گلخانهای و تجهیزات گلخانهای قرار گرفته است.
مجری طرح توسعه گلخانههای وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد: محصولات تولیدی، سازه و تجهیزات گلخانهای ساخت ایران و خدمات فنی و مهندسی بومی به اکثر کشورهای همسایه و کشورهای آسیای میانه و حوزه خلیج فارس از جمله روسیه، قطر، عراق، ازبکستان، قزاقستان، ارمنستان و .. صادر میشود.
به گفته سالمپور؛ کشور ایران از نظر تکنولوژی و دانش فنی، نیروی ماهر و متخصص، انواع سازههای فولادی و تجهیزات گلخانهای نه تنها در وضعیت وارد کننده نبوده، بلکه ضمن تأمین درصد بالایی از نیاز داخلی کشور، با توانمندیهای خوبی که توسط شرکتهای دانش بنیان و شرکتهای عضو انجمن گلخانهسازان بدست آمده، به چندین کشور همسایه و حوزه آسیای میانه و حتی ترکیه و برخی کشورهای اروپایی، صادرات هم در حال انجام است.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود درباره مردم بنیاد بودن اجرای طرح اقتصاد مقاومتی در حوزه گلخانهها، افزود: طرح توسعه گلخانههای کشور عموماً بر اساس استفاده از کار، اراده و اقتصاد مردمی بنا گذاشته شده است و وظیفه دولت تنها سیاست گذاری، برنامهریزی، هدایت، حمایت و نظارت بر اجرای طرح است؛ به طوری که تمام سطح توسعه گلخانههای کشور توسط متقاضیان حقیقی و حقوقی با استفاده از تسهیلات بانکی و یا به صورت خوداجرایی و تماما با سرمایه شخصی مردم انجام شده است.
سالم پور با اشاره به ماهیت رشته فعالیت گلخانهها از قبل تولید تا پس ازآن، گفت: این صنعت متکی بر علوم و فناوریهای متعددی از قبیل اقلیم و هواشناسی، آب و خاک، مطالعات اجتماعی، اقتصادی، مدیریت تولید، علوم باغبانی، زراعت، گیاهپزشکی، تغذیه، عمران، مکانیک، برق، طراحی سازه، نقشه برداری و نقشه کشی، تأسیسات، بیوتکنولوژی، فیزیولوژی گیاهی و فیزیولوژی پس از برداشت، انبارداری، حمل و نقل، مدیریت بازرگانی و بازار رسانی و … است و میتوان گفت اصل دانش بنیان بودن با توسعه گلخانهها فی نفسه محقق شده است.
وی ادامه داد: این در حالی است که طرحهای فناورانه و دانش بنیانی همچون گلخانههای مدرن پلاستیکی و شیشهای، کشتهای بدون خاک (هیدروپونیک، آئروپونیک و …)، استفاده از انرژیهای نو و تجدید پذیر (خورشیدی، زمین گرمایی، بادی و …)، تولید تلفیقی گیاه با انواع آبزیان (آکواپونیک )، استفاده از طیفهای نوری مؤثر در فتونسنتز و افزایش باردهی گیاه با استفاده از نور مصنوعی و لامپهای LED کم مصرف در گلخانهها و کارخانههای گیاهی، اتاقکهای رشد و گلخانههای مدرن، تکنولوژی تولید آب از رطوبت هوا در مناطق مرطوب و شرجی حاشیه خلیج فارس، استفاده از ظرفیتهای معماری سنتی مناطق مختلف ایران در طراحی سیستم های خنک کننده و گرمایشی گلخانهها، استفاده از ظرفیت تولید همزمان برق، گرما و دی اکسید کربن به وسیله نیروگاههای کوچک مقیاس و سیار (CHP، CCHP و …)، استفاده از تکنیکهای نوآورانه برای تأمین آب مورد نیاز گلخانهها و … به دانش بنیان بودن طرح توسعه گلخانههای کشور دلالت دارد.
وی عدالت محور بودن را یکی دیگر از ارکان اقتصاد مقاومتی در طرح توسعه گلخانههای کشور عنوان کرد و ادامه داد: توسعه گلخانههای کشور صرفاً به شاخصهای مرسوم اقتصاد سرمایهداری مثل شاخص تولید ناخالص ملّی و … اکتفا نمیکند و بیشتر روی شاخصهای علمی و توسعه عدالت (عدالت اقتصادی و عدالت اجتماعی) در جامعه که یکی از شاخصهای مهم در اقتصاد مقاومتی است، تأکید دارد.
سالمپور تصریح کرد: با افزایش سرمایهگذاری در این حوزه و تزریق درست منابع اعتباری و تسهیلاتی به کشور به خصوص به مناطق محروم، مرزی و کم برخوردار (که بعضا جزو مناطق مستعد و مناسب برای توسعه گلخانهها نیز هستند)، نه تنها باعث اشتغال زایی، تثبیت جمعیت در روستاها و جلوگیری از مهاجرت و حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ و افزایش درآمد کشاورزان و بهره برداران میشود، بلکه باعث افزایش ارزش افزوده و گردش مالی کشاورزان در اکثر مواقع سال و افزایش ثروت ملّی میشود.
وی مصداق بارز این مهم را، تخصیص اعتبارات صندوق توسعه ملی و تسهیلات بانکی درخواستی و ثبت نام شده در سامانه سیتا بانکی در سطح ۳۲ استان کشور عنوان کرد و یادآور شد: استانهای مستعد و دارای ظرفیت های اقلیمی یا جمعیتی از قبیل فارس، هرمزگان، بوشهر، خوزستان، سمنان، گلستان، جنوب کرمان، اردبیل، تهران، البرز، آذربایجان شرقی، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، گیلان، مرکزی، کرمان و یزد جزو استانهای پیشرو در میزان تسهیلات ثبت نام شده برای توسعه گلخانه ها است.
مجری طرح توسعه گلخانههای وزارت جهاد کشاورزی از جمله اقدامات شاخص و ریل گذاری های مهم طرح توسعه گلخانه های کشور طی ۵ سال اول برنامه اقتصاد مقاومتی را پیگیری تحقق اهداف و سطوح پیش بینی شده طرح توسعه گلخانه ها مطابق با برنامه ابلاغی عنوان کرد و گفت: هماهنگی، پیگیری و تعامل با سایر دستگاه های اجرایی، علمی، آموزشی و تحقیقاتی در سطح ملی و استانی برای تسهیل فرآیندهای توسعه گلخانه ها انجام شده است.
وی ادامه داد: تدوین و ابلاغ دستورالعمل های فنی و اجرایی از نظام گلخانه های کشور، دستورالعمل نظام صدور پروانه های واحدهای گلخانه ای، دستورالعمل احداث سایبان ها، دستورالعمل ساماندهی و تاسیس واحدهای گلخانه ای کوچک مقیاس داخل محدوده روستاها، شهرها و شهرک های مسکونی و … از دیگر فعالیت های انجام شده در این بخش بوده است.
سالمپور هماهنگی برای ترغیب و جذب سرمایه گذاران و کارآفرینان برتر برای سرمایه گذاری در توسعه گلخانه را از دیگر برنامه های اقدامات شاخص و ریل گذاری های مهم طرح توسعه گلخانه های کشور طی ۵ سال اول برنامه اقتصاد مقاومتی عنوان کرد و افزود: حمایت از ایجاد واحدهای بزرگ و اقتصادی گلخانهای با زنجیره کامل سورت و بسته بندی و عرضه و اصلاح ساختار دستورالعمل های قبلی و تسهیل فرآیندهای صدور مجوزهای گلخانه ای، پیش بینی و تخصیص منابع اعتباری و تسهیلاتی ارزان قیمت برای توسعه گلخانه ها و ابلاغ دستورالعمل احداث سازه های مناسب و ارزان قیمت برای مناطق گرمسیری از دیگر اقدامات شاخص در برنامه 5 ساله اول اقتصاد مقاومتی در طرح توسعه گلخانه های کشور بوه است.