منابع ژنتیکی ضامن پایداری تولید غذا در کشور
به گزارش داغ (دیدهبان امنیت غذایی)، دکتر کامبیز بازرگان، معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی در آیین بزرگداشت روز جهانی تنوع زیستی و اولین جشنواره ملی منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی که روز سهشنبه در سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی برگزار شد، اظهار داشت: توسعه در دنیا قدمت طولانی دارد اما مسأله پایداری حدود ۴۰ سال است در ادبیات توسعه در دنیا بروز پیدا کرده است.
وی با اشاره به این که مسأله توسعه پایدار حدود ۳۰ سال پبش به طور نهادینه شده در قالب عهدنامه ریو وارد ادبیات جهانی شد، افزود: انسان متوجه شد با توسعه بیضابطه و یکسویه و اعتماد کردن به مظاهر مدرنیته، پایداری نسل بشر را تحتالشعاع قرار داده است؛ بروز مسائلی مانند گرمایش زمین، گازهای گلخانهای و … که تنوع زیستی را تهدید کرده از جمله این موارد است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: از همان برهه، پژوهش در کشورهای توسعه یافته بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت چرا که پژوهش ذاتاً به عمق و لایه زیرین تصمیمات میپردازد و تبعات تصمیمات اجرائی را نشان میدهد.
وی با بیان این که اقدامات اجرایی بدون توجه به پژوهش ممکن است لزوماً در مسیر توسعه پایدار نباشد بههمین دلیل در موارد متعدد با شکست مواجه میشود، اذعان کرد: ما امروز اگرچه میگوییم به جاهایی آبرسانی کردهایم اما در پایداری تأمین آب به مشکل خوردهایم. آیا این نوع از توسعه، پایدار است؟ امروز در پایداری سلامت مردم به مشکل خوردهایم و در پایداری تأمین برخی اقلام غذایی نیز به نظر میرسد به مرز هشدار رسیدهایم.
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی افزود: در برخی اقدامات آبرسانی بدون در نظر گرفتن شرایط منطقه عمل شده و امروز یا چاهها خشک شده و یا سدها بدون آب مانده و با بروز خشکسالی، پایداری آب با مشکل مواجه شده است.
وی دلیل این موارد را کمتوجهی به پژوهشهای کاربردی دانست و به تضعیف زیرساختهای تحقیقاتی کشور اشاره کرد.
دکتر بازرگان بیان داشت: پژوهش بهعنوان راهنما و راهگشا، موضوعات را بررسی و با مدارک مستند، راه را نشان میدهد؛ اگر با استناد به آن مدارک اقدام میشد باید در احداث سد گتوند تجدید نظر میشد.
وی گفت: اگر حرکتهای توسعهای مبتنی بر نتایج تحقیقاتی صورت میگرفت، نباید توسعه نیشکر در استان خوزستان اتفاق میافتاد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی در رابطه با تولید واکسن کرونا و توجه به سلامت مردم عنوان کرد: امروز در خانوادههای همه ما افرادی روی تخت بیمارستان هستند و باید بیشتر در پایداری سلامت مردم عزیز کشورمان میکوشیدیم و خود را از اسارت مظاهر توسعه بیتوجه به پایداری نجات میدادیم.
وی با بیان این که پژوهشهای کاربردی در کشور ما مظلوم واقع شده است، تصریح کرد: در بین پژوهشهای کاربردی حوزه تنوع زیستی و منابع ژنتیکی بیش از باقی بخشها مورد بیمهری واقع شدهاند؛ حوزه منابع ژنتیکی یکی از حوزههایی است که به شدت در تضمین پایداری تولید غذا مؤثر است.
معاون وزیر جهاد کشاورزی افزود: اکنون که جشنواره تنوع زیستی در ایران به منظور قدردانی از زحمات محققان این بخش و به صورت ملی توسط بخش دولتی و خصوصی برگزار میشود. لازم است به ضرورت و اهمیت آن توجه شده و این برنامه مهم در کشور به نحو ارزشمندی جایگاه واقعی خود را بیابد.
وی با اشاره به اهمیت دادهها و اطلاعات مستند در توسعه زیرساختهای کشور عنوان کرد: نداشتن اطلاعات منسجم و بانکهای اطلاعاتی مدون و قابل استناد، تصمیمگیری مدیران را متأثر میکند؛ محققان بسیاری اطلاعات مستند تولید کرده و منابع ژنتیکی را شناسایی، مدیریت و حفظ میکنند اما نباید اقدام های تحقیقاتی بیاهمیت دیده شود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی با تأکید بر این که تمامی اجزاء توسعه پایدار باید در کنار هم موردتوجه قرار گیرد، گفت: اگر دسترسی را با مبانی فرهنگی توسعه پایدار همراه نکنیم در جهت توسعه پایدار حرکت نکردهایم و حفظ منابع به خطر خواهد افتاد.
وی تصریح کرد: در سال ۹۳ قانون ذخایر ژنتیکی تصویب شد و در سال ۹۷، این قانون ابلاغ شد و در سال ۹۸ مرکز مدیریت منابع ژنتیکی کشاورزی و منابع طبیعی در وزارت جهاد کشاورزی شکل گرفته است، این مرکز در سال ۹۹ راهاندازی شد و در سال ۱۴۰۰ آییننامه این قانون با کمک تیم اجرایی، استادان و محققان دانشگاهی و پژوهشگران مصوب و توسط هیأت وزیران ابلاغ شد و در حال حاضر کارشناسان ما برای بهبود هرچه بیشتر آن دستورالعملهای مربوطه را با دقت در دست اقدام دارند.
مؤسسه رازی مظلوم واقع شده است
رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با بیان این که پایداری سلامت کشور نباید در معرض تهدید قرار گیرد، اظهار داشت: با توجه به اعتبارات سالانه ناچیز تملک دارائیهای سرمایهای حدود ۴.۵ میلیارد تومانی که به مؤسسه رازی داده میشود زیرساختهای این مؤسسه برای برطرف کردن ناپایداری سلامت کشور کافی نبوده و لازم است برای توسعه فعالیتهای سلامت، این مؤسسه تأثیرگذار با بیش از یک قرن تجربه را یاری کرده تا بتواند جایگاه واقعی و تأثیرگذار خود را مانند گذشته در کشور ایفا کند. مؤسسه تحقیقات و سرمسازی رازی از ابتدا در خصوص مبارزه با ویروس کرونا آمادگی خود را اعلام کرده و توانسته است حدود ۴۰۰ هزار دز واکسن کرونا را تهیه کند اما به دلایلی هنوز نتوانسته ایم این میزان از واکسنهای تولید شده را به بازار داخلی عرضه کنیم.
فاز ۳ کار آزمایی بالینی واکسن رازی کوو پارس در انتظار مجوز سازمان غذا و دارو
دکتر بازرگان ادامه داد: واکسن رازی فاز ۱ و ۲ کارازمایی بالینی را طی کرده است اما بازهم این مؤسسه در انتظار مجوز نهاد مربوطه میباشد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: مؤسسه رازی از اسفند سال ۹۸ کار تحقیقاتی خود را شروع کرده است و با حمایت از واکسن داخلی میتوانیم در زمینه مبارزه با این ویروس خطرناک موفقیتهای بیشتری را در درمان مردم کشورمان داشته باشیم.
وی افزود: اگر به دنبال توسعه پایدار و قدرت برای کشور هستیم باید از بخش تحقیقاتی حمایت شود همانطور که در جهان مسیر توسعه پایدار با توجه ویژه به پژوهشهای کاربردی پیش میرود.
دکتر بازرگان از رویکرد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به تحقیقات کاربردی هم انتقاد کرد و گفت: متأسفانه این وزارتخانه به وزارت آموزش عالی برگشته است.
گفتنی است؛ در پایان این مراسم از پیشکسوتان، محققین و پژوهشگران عرصه منابع ژنتیکی و زیستی توسط معاون وزیر و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی با اهدا لوح یادبود تجلیل شد.